Verkiezingsstelling | 'Meer geld naar defensie moet komen van bezuinigingen'
In dit artikel:
Bij de verkiezingen van 29 oktober stelt NU.nl dagelijks een stelling; vandaag: moet extra defensie-uitgave via bezuinigingen worden betaald? De aanleiding is een afgesproken NAVO-norm die Nederland dwingt vanaf 2035 structureel ongeveer 19,3 miljard euro extra aan defensie uit te geven.
Het Centraal Planbureau (CPB) hield doorrekeningen bij van tien partijen (onder meer GroenLinks-PvdA, VVD, D66, CDA, JA21, BBB, NSC, SGP, ChristenUnie en Volt) om globaal te zien hoe zij de extra defensiebudgetten willen dekken. De CPB-analyse laat niet precies zien welke specifieke bezuiniging geld vrijmaakt voor defensie, maar geeft wel aan of partijen totaal bezuinigen of juist lasten verhogen.
VVD, D66, CDA en JA21 kiezen ervoor de groei van de zorguitgaven af te remmen: zorg krijgt jaarlijks wel meer, maar minder dan nu gepland. JA21, VVD en BBB zoeken daarnaast ruimte door te snijden in ontwikkelingssamenwerking en buitenlandse hulp. GroenLinks-PvdA wil niet bezuinigen; die combinatie verschuift lasten van inkomen en arbeid naar bedrijven en vermogen, wat de koopkracht van vooral lage inkomens verbetert maar het investeringsklimaat kan verslechteren. GL-PvdA rekent op een lastenverzwaring voor bedrijven van ruim 13 miljard euro over vier jaar, met het risico dat ondernemingen wegtrekken.
Verder hebben GL-PvdA, NSC en BBB nog geen volledige dekking voor de volledige 19,3 miljard voor 2035; zij hebben extra defensiegeld tot 2030 geregeld maar niet structureel daarna. De CPB-schets biedt dus richtinggevende verschillen tussen partijen, maar geen waterdichte koppeling tussen concrete bezuinigingen en defensiebudgetten.