Verkiezingen: hoe laat is de eerste exitpoll? Tot hoe laat kun je stemmen? En wanneer komt de definitieve uitslag? Dit moet je weten
In dit artikel:
Op verkiezingsdag in Nederland zijn stembureaus meestal geopend van 07:30 tot 21:00; na 21:00 mogen binnengekomen stemmen nog worden afgegeven, maar wordt niet meer gestemd. Direct nadat de stembureaus sluiten publiceert onderzoeksbureau Ipsos meestal een exitpoll en een prognose voor zetelverdeling — dit geeft een eerste indicatie van de uitslag, maar is geen definitieve telling.
Gemeenten beginnen daarna met het tellen van de stemmen; de ene gemeente levert al snel voorlopige uitslagen aan de Kiesraad, andere doen er langer over. In de loop van de avond en nacht verschijnen steeds meer tussentijdse resultaten in landelijke overzichten, media-liveblogs en op de site van de Kiesraad. Definitieve, officiële uitslagen kunnen pas later komen omdat briefstemmen, stemmen uit het buitenland en eventuele hertellingen alsnog doorwegen; de Kiesraad publiceert de formele eindstand zodra alle processen zijn afgerond.
Belangrijke partijen en kandidaten krijgen vaak al in de nacht een goed beeld van hun positie, maar kleine verschuivingen zijn mogelijk tot de officiële bekrachtiging. Voor kiezers en bedrijven die de uitkomst willen volgen zijn landelijke nieuwsplatforms, de Kiesraad en de gemeentewebsites de betrouwbare bronnen; de uiteindelijke uitslag bepaalt vervolgens de start van coalitieonderhandelingen en de samenstelling van het parlement.