Verkenner Koolmees spreekt nog één keertje met CDA, VVD, D66 en de senaatsvoorzitter over coalitiepuzzel
In dit artikel:
Verkenner Wouter Koolmees voert maandag nog laatste gesprekken met partijleiders om zijn advies af te ronden. Hij begint vroeg met CDA-leider Henri Bontenbal (08.30 uur), spreekt daarna VVD-leider Dilan Yesilgöz en D66-voorman Rob Jetten. Later op de dag is er nog een gesprek met Eerste Kamervoorzitter Mei Li Vos; de Eerste Kamer is cruciaal omdat wetten daar moeten worden aangenomen en momenteel ontbreekt vooralsnog een duidelijke meerderheid.
Probleem is dat noch een centrumrechts blok (D66, VVD, CDA en JA21), noch een middencoalitie (D66, GroenLinks/PvdA, VVD, CDA) een zetelmeerderheid in de Eerste Kamer heeft. Bovendien zorgen recente breuken binnen senatorenfracties voor extra onzekerheid over stabiliteit. GL/PvdA-leider Jesse Klaver en JA21-voorman Joost Eerdmans hoeven maandag niet opnieuw langs te komen.
Bronnen benadrukken dat het voorbarig kan zijn om al serieus naar een minderheidskabinet te kijken. D66 wil bij voorkeur een meerderheidskabinet vanwege stabiliteit; de VVD sluit deelname met GL/PvdA uit en prefereert een centrumrechts kabinet met JA21, wat D66 juist niet als voorkeursoptie ziet. Als alternatief wordt genoemd dat steun van een stabiele middenpartij zoals de ChristenUnie kan worden onderzocht, vergelijkbaar met haar sleutelrol in eerdere kabinetten-Rutte.
Koolmees zei dat hij optimistisch is maar erkent grote inhoudelijke verschillen tussen partijen. Hij heeft aangegeven het weekend te gebruiken om verder te overleggen en mogelijk partijleiders schriftelijk verwachtingen te laten vastleggen om tijd te winnen. Praktisch vervolg: dinsdag stuurt hij zijn eerste bevindingen naar Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma; woensdag neemt de oude Tweede Kamer afscheid en donderdag wordt de nieuwe Kamer geïnstalleerd, die direct zal debatteren over de verkiezingsuitslag en Koolmees’ verkenning om het verdere formatiepad uit te zetten.
Kortom: Koolmees zoekt nog naar een haalbare combinatiestrategie, maar de krappe verhoudingen in de Eerste Kamer en diepe inhoudelijke verschillen maken een snelle doorbraak onzeker.