'Verhoging vliegbelasting leidt tot meer uitwijk naar buitenlandse luchthavens'
In dit artikel:
Uit onderzoek van Markteffect in opdracht van KLM blijkt dat driekwart van de Nederlanders die vliegt bereid is vaker vanaf Belgische of Duitse luchthavens te vertrekken als de Nederlandse vliegbelasting verder stijgt. Tegelijk vindt bijna negen op de tien respondenten dat de inkomsten van zo’n belasting moeten worden aangewend om vliegen schoner te maken.
KLM reageert kritisch op de plannen van het demissionaire kabinet om de vliegbelasting te verhogen (op Prinsjesdag werd een opbrengst van circa 1,1 miljard euro per jaar vanaf 2027 genoemd). De luchtvaartmaatschappij waarschuwt dat hogere heffingen Nederlandse vertrekluchthavens minder competitief maken ten opzichte van buurlanden. CEO Marjan Rintel zegt dat de maatregel Nederland “op alle afstanden het duurste land van de Europese Unie” maakt en dat dit leidt tot een wegtrekking van reizigers naar het buitenland, waardoor het Nederlandse netwerk en de internationale verbondenheid onder druk komen te staan.
Praktische effecten: gezinnen betalen nu al ongeveer 120 euro vliegbelasting per vlucht; bij de voorgenomen verhoging kan dat voor een gezin met twee kinderen oplopen tot circa 200 euro voor een retour naar landen als Griekenland of Turkije. Ter vergelijking: België kent een maximale heffing van ongeveer 10 euro, Zweden heeft de vliegbelasting afgeschaft en in Duitsland wordt gesproken over versoepeling van eerder ingevoerde maatregels. KLM wijst op een al zichtbaar weglekeffect: sinds de invoering van de Nederlandse vliegbelasting in 2021 nam het aandeel vanaf Düsseldorf en Brussel vertrekkende Nederlandse passagiers tussen 2019 en 2024 respectievelijk met ongeveer 41% en 20% toe.
Een belangrijk twistpunt is de besteding van de opbrengsten. Momenteel vloeit de opbrengst naar de schatkist en niet specifiek naar verduurzaming van de luchtvaart. Volgens het onderzoek wil een grote meerderheid dat die gelden juist helpen om schonere brandstoffen en technologieën, zoals SAF (Sustainable Aviation Fuel), opschalen en betaalbaar te maken. KLM pleit daarom voor het niet verder verhogen van belastingen maar voor gerichte investeringen in SAF‑productie en andere maatregelen die emissies daadwerkelijk terugdringen, in plaats van reizigers weg te duwen naar buitenlandse luchthavens.
Kort samengevat: KLM en het onderzoek signaleerden dat hogere vliegbelastingen leiden tot grensoverschrijdend uitwijken van reizigers en roepen op om belastingopbrengsten te besteden aan concrete verduurzaming van de luchtvaart om zowel klimaatdoelen als internationale bereikbaarheid te dienen.