Verandering in donkere energie suggereert mogelijke Big Crunch in het Universum

In dit artikel:

Een Zuid-Koreaans onderzoeksteam onder leiding van prof. Young Wook Lee (Yonsei University, Seoul) stelt dat nieuwe analyses erop wijzen dat donkere energie mogelijk niet constant is. In november publiceerde de Royal Astronomical Society hun studie, die aansluit bij onverwachte resultaten van het Dark Energy Spectroscopic Instrument (Desi) in Arizona die in maart voor opschudding zorgden. Desi volgde miljoenen sterrenstelsels en vond aanwijzingen dat de snelheid waarmee het heelal zich uitbreidt in de loop van de tijd verandert—iets wat niet goed past bij de standaardmodellen.

Het Zuid-Koreaanse team heranalyseerde supernova-waarnemingen en concludeert dat de helderheid van supernova’s afhankelijk lijkt van de leeftijd van hun gaststelsels (op basis van ongeveer 300 sterrenstelsels). Dat zou betekenen dat de versnelling van de uitdijing afneemt; als donkere energie verzwakt, kan zwaartekracht op de lange termijn weer dominant worden en mogelijk leiden tot een instorting van het heelal (een “Big Crunch”) in plaats van een eeuwige versnelde expansie of een “Big Rip”.

De claims zijn peer-reviewed maar omstreden. Critici zoals prof. George Efstathiou (Cambridge) wijzen op de ingewikkeldheden bij het kalibreren van supernova’s en mogelijke systematische fouten. Na de Zuid-Koreaanse publicatie hebben twee onafhankelijke teams supernovabrightness opnieuw beoordeeld: zij pasten hun eerdere resultaten enigszins aan, maar zeggen dat er nog steeds een aanwijzing voor veranderende donkere energie overblijft. Prof. Ofer Lehav (UCL) en anderen benadrukken dat de Desi-data afwijken van de standaardverwachting, wat ruimte geeft voor serieuze discussie.

Als donkere energie inderdaad dynamisch blijkt te zijn (in plaats van de klassieke kosmologische constante), zou dat fundamenteel onze opvattingen over tijd, ruimte en de uiteindelijke bestemming van het universum veranderen. De kwestie is nog niet beslist, maar de lopende debatten en nieuwe datasets kunnen leiden tot een dieper begrip van kosmische evolutie.