Veel Friezen willen in Tweede Kamer door deelname Friese partij

In dit artikel:

73 kandidaten op de stembiljetten komen uit Friesland — 6,3 procent van alle 1.166 aanmeldingen voor de Tweede Kamer — terwijl Friezen ongeveer 3,7 procent van de Nederlandse bevolking vormen. Dat aandeel is hoger dan bij de verkiezingen van 2023 (4,5 procent) en wordt grotendeels verklaard door de deelname van de Fryske Nasjonale Partij (FNP). De FNP doet voor het eerst mee en heeft 49 lijsttrekkenden, waarvan 37 in Friesland wonen; ruim driekwart van de FNP-lijst bestaat dus uit Friese kandidaten. Zonder de FNP leveren andere partijen samen ongeveer 3,2 procent Friese kandidaten.

Landelijk zitten de grootste aantallen kandidaten in Zuid-Holland (290 personen, bijna een kwart van het totaal), gevolgd door Noord-Holland (202), Gelderland (113) en Noord-Brabant (110). Utrecht telt 98 kandidaten; daarna Friesland (73), Overijssel (67), Limburg (57), Groningen (41), Flevoland en Zeeland (beiden 37) en Drenthe (27). Veertien kandidaten wonen in het buitenland. Op gemeentelijk niveau staat Amsterdam bovenaan met 91 kandidaten, gevolgd door Den Haag (71), Rotterdam (63) en Utrecht (30).

Sommige provincies zijn ondervertegenwoordigd: Noord-Brabant levert 9,4 procent van de kandidaten ondanks 14,8 procent van de bevolking; Gelderland heeft 9,7 procent tegenover 12 procent van de inwoners. Partij-specifieke concentraties zijn opvallend bij BIJ1, de Piratenpartij en JA21, waar aanzienlijke delen van de lijsten uit een of twee provincies komen. De verkiezingen vinden plaats op 29 oktober, met 27 deelnemende partijen.