Universiteit van Amsterdam doet onderzoek naar AI-tool die kan bijdragen aan inclusievere verslaggeving

In dit artikel:

Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam (UvA) krijgen subsidie om een jaar lang te onderzoeken of een AI-assistent kan bijdragen aan inclusievere nieuwsverslaggeving — en onder welke voorwaarden dat verantwoord kan. Het project loopt van april 2025 tot en met maart 2026 en is gefinancierd met €75.000 uit de SVDJ-regeling van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.

Het team ontwikkelt een AI-tool die fungeert als digitale vervanger van focusgroepen: journalisten voeren ideeën of verhalen in en de tool beoordeelt in hoeverre die aansluiten bij de belevingswereld van ondervertegenwoordigde doelgroepen. Om dat te realiseren geven respondenten feedback op content van Omroep ZWART, EO en BNNVARA; zij beoordelen of berichten schadelijk zijn. Die beoordelingen worden gebruikt om een bestaand model verder te trainen en er wordt een systeem gebouwd om de data gestructureerd te verzamelen en te categoriseren.

Het project bouwt voort op eerder NPO-onderzoek naar redacteuren en voegt nu het perspectief van nieuwsgebruikers toe. Uitkomsten moeten niet alleen technische resultaten opleveren, maar ook een rapport met ethische en juridische aandachtspunten. Verwachtte deliverables zijn minimaal één wetenschappelijke publicatie, een ethisch kader voor soortgelijke tools en de oprichting van een NPO-klankbordgroep die het onderwerp blijvend volgt. Het onderzoek onderzoekt de balans tussen technische mogelijkheden en de menselijke aspecten van inclusieve journalistiek.