Uniek oerbos blootgelegd bij Oudega: 'Helpt ons het klimaat van 6000 jaar terug te begrijpen'

In dit artikel:

Bij het uitgraven van een nieuw meer in Friesland is een goed bewaard prehistorisch eikenbos aan het licht gekomen: honderden eikenstammen staken uit het veen, waarvan sommige tot zo’n 6.000 jaar oud zijn. Jos Bazelmans van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed onderzoekt het hout en noemt de vondst “een uitzonderlijke kans”.

De in veen geconserveerde bomen bieden zeldzaam lange klimaatarchieven: waar instrumentale temperatuur- en neerslagreeksingen maar circa 150 jaar beslaan, kunnen boomringen en dateringen ons enkele millennia terug brengen. Bazelmans legt uit dat onze temperaturen en neerslagpatronen al duizenden jaren mede worden bepaald door luchtdruksystemen zoals het Azorenhoog en het IJslandlaag, en dat dit hout helpt om hiaten in die lange-termijnkennis te dichten.

Dergelijke vondsten vallen niet onder klassieke archeologie omdat het geen sporen van menselijke activiteit zijn, maar ze zijn wel cruciaal voor reconstructies van het landschap en klimaatverleden. Bazelmans ontvangt nu slechts enkele meldingen per jaar van vergelijkbare ontdekkingen; hij pleit voor meer meldingen en onderzoek zodat het regionale klimaat- en landschapsverloop beter in kaart kan worden gebracht.