"Uiterst knap verhaal met nuance": Charlotte Van den Broeck uit Antwerpen wint Boekenbon Literatuurprijs met zoektocht naar uitgestorven Tasmaanse tijger
In dit artikel:
Charlotte Van den Broeck uit Antwerpen heeft de Boekenbon Literatuurprijs 2025 gewonnen met Een vlam Tasmaanse tijgers, een literaire non-fictietocht naar het spoor van de uitgestorven Tasmaanse tijger (ook buidelwolf genoemd). De jury lofde haar vasthoudend onderzoek, stilistische kracht en de zeldzame soort zoekende non-fictie die het boek volgens hen vertegenwoordigt. De prijs — één van de drie grote Nederlandstalige literaire prijzen — is goed voor 50.000 euro; uit 524 inzendingen koos de jury Van den Broeck als winnaar.
In het boek volgt Van den Broeck bronnen en sporen in binnen- en buitenland: archieven, natuurhistorische collecties, laboratoria en musea. Ze reconstrueert hoe exemplaren van de diersoort ooit naar Europese dierentuinen werden gebracht — onder meer een Tasmaanse tijger in de Antwerpse Zoo tussen 1911 en 1914, waarvan botten bewaard zijn in het Museum voor Natuurwetenschappen in Brussel — en bekijkt filmfragmenten en ooggetuigenissen. Ze reist naar Tasmanië (Lutruwita) en praat met mensen die denken het dier nog gezien te hebben, en met wetenschappers die proberen de soort te laten herleven door oud DNA te gebruiken en dat in andere buideldieren te plaatsen. Van den Broeck noemt die ontwikkelingen bijna onvermijdelijk: "het is bijna zover," zei ze in een interview op Radio 1.
Het boek gaat verder dan biologie: het onderzoekt hoe mensen verhalen over dieren maken en bewaren, en hoe die verhalen tussen waarheid, wetenschap en mythe zweven. Voor Van den Broeck fungeert de Tasmaanse tijger tegelijk als treurig icoon van door de mens veroorzaakte uitsterving en als mogelijk symbool van hoop; haar benadering zoekt nuance te bieden in een tijd van desinformatie en klimaatangst. De jury prees ook hoe zij anderen ruimte geeft in het verhaal en haar stijl die zowel proza als poëzie ademt — Van den Broeck is immers ook dichter en heeft eerder non-fictie en verschillende dichtbundels gepubliceerd. Haar eerdere non-fictie Waagstukken stond in 2020 al op de shortlist van deze prijs; begin 2025 verscheen haar erotische gedichtenbundel Plakboel als Poëzieweekgeschenk.
De editie van 2025 telde naast Van den Broeck nog een Belgische shortlistkandidaat: de debuutroman Grondwerk van Tijl Nuyts. De Boekenbon Literatuurprijs (voorheen bekend onder namen als Bookspot-, ECI- en AKO-prijs) bekroont zowel fictie als non-fictie; non-fictieboeken winnen minder vaak, met uitschieters zoals David van Reybroucks Congo in 2010. Van den Broecks prijs benadrukt dat onderzoeksrijke, literaire non-fictie ook op het hoogste niveau kan concurreren en lezers kan uitdagen over hoe we omgaan met verlies, herinnering en de mogelijke herleving van wat we dachten voorgoed kwijt.