Uit Nederland geroofd schilderij dat door AD werd ontdekt, is terecht: dochter van nazi levert het in
In dit artikel:
In Mar del Plata (Argentinië) is een in de Tweede Wereldoorlog uit Nederland geroofd schilderij uit de Goudstikker-collectie teruggevonden en in beslag genomen door het Argentijnse Openbaar Ministerie. Het 18e-eeuwse werk, het Damesportret van Ghislandi, hing jarenlang in het huis van de dochter van de na de oorlog gevluchte nazi-ambtenaar Friedrich Kadgien. Journalisten ontdekten het kunstwerk recent op foto’s van het huis op een makelaarssite; de dochter en haar man verstopten het aanvankelijk, maar leverden het woensdag uiteindelijk in bij justitie nadat politie en media de druk opvoerden.
Eerder deze week doorzochten agenten het huis zonder resultaat, maar de advocaat van het echtpaar overhandigde het doek later toch aan de Argentijnse autoriteiten. Het paar heeft bij de rechtbank gevraagd het schilderij te mogen houden; tegelijkertijd hebben de erfgenamen van de Joodse kunsthandelaar Jacques Goudstikker al een claim ingediend. De Argentijnse justitie onderzoekt nu wie juridisch eigenaar is; het schilderij wordt bewaard in een speciale beveiligde ruimte. Het echtpaar blijft onder huisarrest en moet donderdag voor de rechter verschijnen, mogelijk met aanklachten wegens het verbergen van geroofde kunst.
Het Damesportret stond al zo’n tachtig jaar op Nederlandse opsporingslijsten met vermiste kunst. Goudstikker, een vooraanstaande Joodse kunsthandelaar uit Amsterdam, vluchtte tijdens de oorlog en overleed onderweg; zijn collectie van circa 1.300 werken werd tijdens de bezetting door nazi’s, onder meer Göring en Hitler, geroofd. Een deel van die collectie keerde na de oorlog terug naar Nederland, maar honderden werken zijn nog altijd spoorloos. Kadgien had het schilderij na de oorlog vermoedelijk eerst in Zwitserland en vluchtte later naar Argentinië, waar hij in 1978 overleed.
De erfgenamen van Goudstikker — onder anderen schoondochter Marei von Saher en kleindochters — dringen aan op teruggave. Von Saher reageerde verbaasd en verontwaardigd over het verbergen van roofkunst in 2025: “Het is ongelooflijk dat mensen dit in 2025 nog doen met roofkunst, waarvan de verbintenis met de Holocaust overduidelijk is.” De vondst illustreert zowel het blijvende spoorzoekwerk naar Tweede Wereldoorlog-roofkunst als de juridische en praktische complicaties rond restitutie, zeker wanneer kunst decennialang in Zuid-Amerika terechtkomt en in privébezit belandt.