Tsjechië kiest voor verzet: bondgenoot van Orbán wint verkiezingen en wil Oekraïne geen wapens meer sturen
In dit artikel:
Andrej Babiš en zijn partij ANO hebben de Tsjechische parlementsverkiezingen overtuigend gewonnen: bijna 36 procent van de stemmen, waarmee de zittende premier Petr Fiala ruim wordt verslagen. Babiš, miljardair en ex-premier die zich expliciet spiegelt aan illiberale leiders als Viktor Orbán, profileerde zich als de stem van onvrede in landelijke regio’s en zette de nadruk op soevereiniteit, lagere energiekosten en stoppen met steun aan Oekraïne.
Centraal in zijn campagne stond de boodschap dat Tsjechië eerst voor zijn eigen bevolking moet zorgen en geen financiële lasten mag dragen voor “andere oorlogen” — concreet wil Babiš een einde maken aan Tsjechische wapenleveranties aan Oekraïne. Die koers sloeg aan bij kiezers die genoeg hebben van Brusselse beleidslijnen, hoge rekeningen en wat zij zien als politieke hypocrisie.
Politiek praktisch betekent de overwinning dat Babiš kan proberen een smalle meerderheid te vormen met nationalistische en eurosceptische partijen zoals SPD (Vrijheid en Directe Democratie) en de Motoristen. Een dergelijke coalitie zou fel tegen Brusselse invloed, migratie en klimaatafspraken gekant zijn. Voor de EU en NAVO is de uitkomst ingrijpend: als Praag de wapenstroom naar Oekraïne afsluit, verzwakt dat zowel de Europese coördinatie als de westerse steun aan Kiev.
De uitslag past in een breder patroon in Centraal- en Oost-Europa, waar landen als Hongarije en Slowakije al vaker soevereinistische en illiberale paden kiezen. Voor Brussel vormt dit een signaal dat de pro-EU elite zijn draagvlak verliest en dat het politieke tij in delen van Europa kantelt richting nationalistische en anti-establishmentstromen.
Kortom: Babiš’ winst is niet alleen een Tsjechische machtswisseling maar een geopolitieke waarschuwing. Het zet druk op westelijke regeringen en illustreert de groeiende kloof tussen burgers die meer nationale controle en lagere lasten willen en beleidsmakers die vasthouden aan Europese solidariteit, klimaat- en veiligheidsagenda’s.