Trumps Venezuela-oorlog komt naar u toe deze winter
In dit artikel:
Donald Trump heeft openlijk gesproken over het inzetten van een “echte invasie” om controle over Venezuela te krijgen en stelde recent dat het Venezolaanse luchtruim gesloten is — een maatregel die in de praktijk neerkomt op een blokkade en dus een oorlogsdaad. In de afgelopen weken zijn ook al aanvallen uitgevoerd op schepen geregistreerd in Venezuela. De precieze militaire plannen, de Venezolaanse reactie en de uiteindelijke uitkomst blijven onduidelijk, maar de gevolgen voor Nederland en het Koninkrijk in het Caribisch gebied dreigen groot te zijn.
De ABC-eilanden liggen dicht bij Venezuela (Aruba circa 30 km uit de kust; Curaçao en Bonaire niet veel verder). Daardoor is betrokkenheid bij vijandelijkheden praktisch onvermijdelijk: Amerikaanse schepen en vliegtuigen opereren al wekenlang vlakbij territoriale wateren van het Koninkrijk en snelle vaartuigen die door de VS werden opgeblazen, bevonden zich in de buurt van ons gebied. Een grootschalig conflict kan bovendien een enorme vluchtelingenstroom veroorzaken — mogelijk honderdduizenden — die vooral de kleine eilanden met hun beperkte opvangcapaciteit zwaar zou belasten. Op de ABC-eilanden bestaan al relatief grote Colombiaan- en Venezolaanse gemeenschappen, wat migratie aantrekkelijker maakt.
De Nederlandse betrokkenheid kan verder toenemen als de VS gebruikmaakt van Nederlandse havens en vliegvelden of als samenwerking met de Amerikaanse strijdkrachten wordt opgevoerd onder het mom van drugsbestrijding. In dat geval raakt Nederland direct verbonden aan acties tegen Venezuela en kan het doelwit worden van tegenmaatregelen, variërend van economische sancties tot militaire aanvallen of zelfs verlies van territorium. Politieke medeplichtigheid aan agressie of oorlogsmisdaden wordt dan ook een reëel risico.
De media-aandacht in Nederland behandelt de situatie vaak eenzijdig: critici wijzen op dubbele standaarden bij het bestempelen van Maduro’s bestuur als “regime” terwijl Amerikaanse machthebbers minder kritisch worden besproken. Ook wordt de rol van door de VS gesteunde oppositiefiguren en de lange geschiedenis van Amerikaanse inmenging in Latijns-Amerika (denk aan de Monroe-doctrine en sancties sinds Chávez) onvoldoende belicht. De VN-Veiligheidsraad blijft vooralsnog stil, wat weinig vertrouwen wekt dat internationale instituties escalatie kunnen voorkomen.
Kortom: een mogelijke agressieve stap van de VS richting Venezuela heeft directe veiligheids-, humanitaire en politieke implicaties voor het Koninkrijk der Nederlanden en zijn Caribische eilanden, terwijl de Nederlandse publieke discussie en beleidsreactie tot nu toe beperkt en eenzijdig van toon zijn.