Trumps Gaza wordt onroerendgoedproject, zonder Palestijnen: vrees voor 'oorlogsmisdaad'
In dit artikel:
Uit gelekte plannen, bekendgemaakt door The Washington Post, pleit een groep rond voormalig adviseur Jared Kushner voor een ingrijpende herbouw van de Gazastrook onder de naam The Great Trust. Het voorstel wil Gaza transformeren tot een luxe economisch knooppunt aan de Middellandse Zee — een soort “Rivièra” of Dubai met zes nieuwe steden in taartpuntvorm, verbonden door een ringweg en een snelweg die verwijzen naar Saoedische en Emiratische leiders. De initiatiefnemers, waaronder ontwikkelaar Steve Witkoff en ex-Britse premier Tony Blair, zien economische wederopbouw als sleutel tot stabiliteit en vrede.
Kern van het plan is grootschalige reconstructie en privatisering: investeringen van buitenlandse partijen, beveiliging door westerse bedrijven, en een internationaal voogdijschap dat in de praktijk vooral door de VS en Israël zou worden aangestuurd. The Great Trust voorziet dat het project Gaza ongeveer tien jaar bestuurt, totdat er volgens de initiatiefnemers een “niet-extremistische” Palestijnse entiteit is ontstaan. De groep zou ook banden hebben met de sterk bekritiseerde Gaza Humanitarian Foundation, die bestaande hulplijnen in het gebied wil vervangen.
De reactie internationaal is vrijwel unaniem negatief. Arabische landen, de EU, de VN en mensenrechtenorganisaties spreken van landroof, gedwongen verdrijving en schendingen van het recht op terugkeer; sommigen noemen de dreiging van massale uitzettingen zelfs een oorlogsmisdaad. Critici wijzen erop dat Gazanen zelf geen zeggenschap hebben in het plan, dat de soevereiniteit en de mogelijkheden voor een Palestijnse staat ondermijnt. Ook praktische bezwaren klinken: Gaza is grotendeels verwoest, meer dan 70 procent wordt door Israël gecontroleerd en de bevolking kampt met honger — omstandigheden die een grootschalige wederopbouw uiterst ingewikkeld maken.
Historisch-politieke context speelt mee: Kushner en Witkoff promoten al langer economische drukpaaltjes als alternatief voor diplomatieke oplossingen, terwijl Blair al eerder in de regio actief was met weinig transparantie en kritiek op belangenverstrengeling. Het plan vergelijkt zichzelf met de naoorlogse heropbouw van Europa en Japan, maar wil dit buiten het VN-raamwerk om financieren, ondanks het afwijzen van deelname door veel Arabische regeringen.
Samengevat: The Great Trust is een ambitieus, commercieel gefocust reconstructieplan dat Gaza wil omvormen tot een luxe economische hub, maar het stuit op ernstige juridische, ethische en politieke bezwaren omdat het de rechten en participatie van de Palestijnse bevolking negeert en bestaande machtsverhoudingen en humanitaire noodsituaties nauwelijks adresseert.