Trump voert druk op na misleidende BBC-docu: 'Hij probeert te intimideren'
In dit artikel:
President Donald Trump dreigt met een miljardenclaim tegen BBC News nadat het Panorama‑programma een gemonteerde montage van delen uit zijn toespraak van januari 2021 toonde, waardoor het leek alsof hij zijn aanhang tot geweld aanzette. In werkelijkheid waren fragmenten aan elkaar geplakt en was een oproep tot vreedzaam protest weggelaten. De BBC bood later haar excuses aan, trok de documentaire terug en de top van de omroep trad af, maar weigert een schadevergoeding te betalen. Trump eist volgens berichten tussen 1 en 5 miljard dollar (ongeveer 860 miljoen tot 4,3 miljard euro) en dreigt met rechtsmaatregelen.
Amerikadeskundigen en mediaanalisten zien Trumps dreiging vooral als een drukmiddel: het dwingen van media tot vergiffenis, schikkingen of zelfcensuur. Jelte Olthof wijst erop dat Trump routinematig mediaprocedures inzet om tegenstanders te intimideren; Andrew Gawthorpe benadrukt dat het ook politiek rendeert omdat het aansluit bij Trumps narratief dat gevestigde media onbetrouwbaar en corrupt zijn. Eerdere voorbeelden tonen effect: ABC betaalde vorig jaar 15 miljoen dollar om een rechtszaak te voorkomen.
Juridisch is Trumps kans klein, zeggen de deskundigen. In de VS moet een publieke figuur bij smaad aantonen dat de beklaagde met 'actual malice' handelde — bewust misleiding met het doel schade toe te brengen — en dat is bij deze zaak lastig te bewijzen. De documentaire werd niet uitgezonden in de Verenigde Staten, Trump bleek pas van het bestaan op de hoogte toen Britse media erover berichtten, en hij werd na publicatie op 28 oktober 2024 opnieuw tot president gekozen. Daarmee wordt het moeilijk te bewijzen dat hij miljarden aan reputatie of inkomsten heeft verloren.
Toch heeft de dreiging al effect: mediabedrijven, vooral kleinere, kiezen vaak voor excuses of schikkingen om dure rechtszaken te vermijden. In het BBC‑geval speelt bovendien de politieke gevoeligheid doordat de omroep publiek gefinancierd is; een eventuele betaling aan Trump zou in feite belastinggeld betreffen, wat politiek zeer belastend zou zijn voor zowel de BBC als de regering van premier Keir Starmer. Critici van rechts gebruiken de affaire ook om de BBC aan te vallen wegens vermeende eenzijdigheid.
Samengevat: Trump gebruikt de controverse rondom een foutief gemonteerde BBC‑documentaire om via juridische dreiging politieke punten te scoren en druk op een publieke omroep uit te oefenen. Een gerechtelijke overwinning lijkt onwaarschijnlijk, maar het risico op politieke en reputatieschade en de mogelijkheid van een schikking blijven reëel.