Trump tot Navo-landen: Eerst stoppen met olie uit Rusland
In dit artikel:
President Trump heeft de Navoleden opgeroepen eerst te stoppen met Russische olie-import en zelf harde sancties in te stellen, voordat de VS extra strafmaatregelen tegen Rusland zou nemen. Tegelijkertijd meldt Oekraïne dat zijn strijdkrachten de Russische opmars in de noordoostelijke regio Soemy hebben weten te stoppen; president Zelensky schreef dat de offensieve operatie daar “volledig is gestopt”, al controleren Russische eenheden volgens waarnemers nog ruim 200 km² in de regio en blijven grensgevechten doorgaan.
Als reactie op recente drone-incidenten in Polen start de Navo onmiddellijk een nieuwe missie, Oostelijke Schildwacht (Eastern Sentry), met extra aandacht voor luchtverdediging en het onderscheppen van onbemande toestellen. Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Denemarken en andere bondgenoten dragen bij; Duitsland verdubbelt het aantal Eurofighters in Polen van twee naar vier en Frankrijk stuurt drie Rafales. Polen, Litouwen en andere Oost-Europese landen roepen op tot betere coördinatie van hun luchtverdediging.
Polen bestrijdt de suggestie van Trump dat de zwerm drones mogelijk een vergissing was: premier Donald Tusk zei dat het doelbewust was. Polen stelt dat de drones vanuit Belarus binnenkwamen; Moskou ontkent dat en zegt dat de toestellen mogelijk uit Oekraïne kwamen. Vliegtuigen van Navo-landen, waaronder Nederlandse F-35’s, schoten meerdere drones neer. Polen vroeg de VN-Veiligheidsraad om spoedberaad; de Raad komt hierover bijeen.
Nederland stuurt niet direct extra luchtverdediging naar Polen, maar levert vanaf 1 december voor een half jaar twee Patriot-systemen, een NASAMS en antidrone-systemen om een logistiek knooppunt te beschermen; dat is volgens minister Brekelmans zorgvuldig gepland. Tevens zijn Nederlandse F-35’s momenteel in Polen gestationeerd en namen al actie tegen drones.
Belarus en Rusland zijn begonnen aan de gezamenlijke oefening Zapad-2025 (tot 16 september); Moskou noemt het routineoefeningen, westerse waarnemers schatten deelname op circa 30.000 militairen. Rusland meldt daarnaast dat honderden Oekraïense drones zijn onderschept en meldt een drone-incident in de haven van Primorsk.
Politiek en diplomatiek loopt de spanning op: Frankrijk heeft de Russische ambassadeur ontboden en benadrukt dat intimidatie onaanvaardbaar is. Het Kremlin zegt dat vredesonderhandelingen met Oekraïne “op pauze” staan en verwijt Europa de bemoeilijking van gesprekken. Intussen waarschuwt het IMF dat Oekraïne de komende twee jaar mogelijk tientallen miljarden dollars extra financiering nodig heeft; overleg over een nieuw steunpakket staat voor de deur.
Op humanitair vlak bracht prins Harry een verrassingsbezoek aan Kyiv om steun te betuigen aan gewonde Oekraïense militairen en ontmoette hij onder meer regeringsfunctionarissen. Kortom: de situatie aan de oostflank van Europa verhardt zich, met versterkte militaire inzetten, diplomatieke protesten en nieuwe veiligheidsinitiatieven binnen de Navo als directe reactie op drone-incidenten en de Russische inzet nabij de grens.