Trump spreekt over 'diepgaande' onderhandelingen met Hamas
In dit artikel:
Israël heeft zijn aanval op Gaza-Stad opgevoerd en zegt inmiddels ongeveer 40 procent van de stad onder controle te hebben, terwijl bombardementen en beschietingen tot veel slachtoffers en grootschalige verwoesting leiden. Gazaanse autoriteiten melden tientallen doden en honderden gewonden binnen etmaalrapporten; onder meer een twaalf verdiepingen tellende flat (de Mushtaha-toren) werd verwoest. Het Israëlische leger (IDF) stelt dat hoogbouw in de stad is omgebouwd tot “terroristische infrastructuur” en kondigt gerichte aanvallen op torens aan, met voorafgaande waarschuwingen en inzet van precisieapparatuur — beweringen die moeilijk onafhankelijk te verifiëren zijn en door Gazaanse zijde worden tegengesproken. Defensieminister Israel Katz waarschuwde dat de aanvallen zullen doorgaan “tot Hamas alle gijzelaars vrijlaat en ontwapend is”, en gebruikte sterk geladen taal over de situatie in Gaza.
Tegelijk lopen diplomatieke en onderhandelingsinspanningen door: de Amerikaanse president Donald Trump zei dat Washington in “zeer diepgaande” gesprekken met Hamas zou zitten en waarschuwde dat het “moeilijk” wordt als de gijzelaars niet worden vrijgelaten. Netanyahu had eind augustus de onderhandelingen met Hamas heropend en ook een plan goedgekeurd om Gaza-Stad in te nemen. Hamas publiceerde een video van twee Israëlische gijzelaars die de Israëlische regering bekritiseren; de authenticiteit en de datum van opname zijn nog niet vastgesteld.
Regionaal zien we eveneens verschuivingen. Libanon keurde een plan goed om de militaire vleugel van Hezbollah te ontwapenen — een voorwaarde van het eerder afgesloten bestand — maar dat besluit veroorzaakte politieke spanningen: vijf ministers verlieten een zitting uit protest en Hezbollah zelf reageerde afwijzend, noemde het plan een vergissing en dreigde het te negeren. Israël heeft gezegd troepen terug te trekken uit Libanon zodra Hezbollah ontwapend is; de Libanese regering zegt vooral via leger en overleg tot ontwapening te willen komen, maar erkent logistieke en capaciteitsproblemen.
De dreiging van verdere escalatie is breed voelbaar. Iran waarschuwde dat de kans op een grotere oorlog groot is; eerder deze zomer was er al een twaalfdaagse confrontatie tussen Israël en Iran, waarbij onder meer nucleaire faciliteiten werden geraakt. Het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) rapporteerde ook dat Iran zijn voorraden tot 60 procent verrijkt uranium heeft doen toenemen, wat internationale bezorgdheid vergroot. In Doha sprak de EU-vertegenwoordiger voor buitenlands beleid, Kaja Kallas, met de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken over inspectietoegang en verrijkingsvoorraad, terwijl Duitsland, Frankrijk en het VK een mechanisme activeerden om een reeks sancties richting Iran terug te halen — een stap die het nucleaire akkoord verder onder druk zet.
Internationaal groeit de reactie op het geweld: Frankrijk overweegt erkenning van Palestina, wat Israël ertoe bracht een bezoek van president Macron voorlopig af te wijzen; België kondigde een voorwaardelijke erkenning aan gekoppeld aan de vrijlating van gijzelaars en ontmanteling van Hamas en nam intussen al sancties tegen Israël. In Brussel wordt zondag een grote demonstratie tegen het geweld verwacht (de “Rode Lijn”); maatschappelijke en politieke actoren roepen op tot strengere maatregelen, waaronder een culturele boycot vanuit Vlaanderen. Een internationale hulpvloot met onder anderen Mandla Mandela en Greta Thunberg bereidt zich voor om hulp naar Gaza te proberen te brengen.
Humanitaire zorgen nemen toe: EU-functionarissen en de paus riepen op tot humanitaire toegang, een staakt-het-vuren en hervatting van vredesbesprekingen met het oog op een tweestatenoplossing. In enkele Europese kringen wordt de situatie in Gaza door vooraanstaanden zelfs als genocide bestempeld, wat het debat over Europese reacties en sancties verder aanwakkert.
Ook andere fronten blijven gespannen: de Houthi-rebellen in Jemen claimden raketaanvallen richting Israël; Israëlische ministers dreigden vergeldingsacties aan. In België besloten Wallonië en de federale overheid tot financiële en administratieve steunmaatregelen voor humanitaire hulp en wapenexportbeperkingen.
Kort samengevat: Gaza-Stad staat centraal in een intensief militair offensief met zware civiele tol, terwijl onderhandelingen over gijzelaars, regionale ontwapening (Hezbollah), zorgen over Iraans nucleair materiaal en een reeks diplomatieke manoeuvres gelijktijdig plaatsvinden. De combinatie van militaire druk, politieke tegenstellingen en internationale verontwaardiging vergroot het risico op verdere escalatie en verergert de humanitaire crisis in de Gazastrook.