Trump rekent op Nobelprijs voor de Vrede, maar is dat realistisch?
In dit artikel:
Donald Trump wordt vrijdag genoemd als mogelijke winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede, maar de realiteit van die kans is onzeker. De prijs, ingesteld in het testament van Alfred Nobel en sinds 1901 jaarlijks toegekend aan personen of organisaties die zich uitzonderlijk voor vrede inzetten, wordt uitgereikt door een vijfkoppig Noors comité dat door het parlement van Oslo wordt benoemd. De officiële bekendmaking van de winnaar valt vrijdag; de uitreiking vindt plaats op 10 december in Oslo.
Nominaties mogen alleen worden ingediend door bepaalde groepen — onder meer politici, hoogleraren, mensenrechtenorganisaties en eerdere laureaten — en de deadline voor dit jaar was 1 februari 2025. Uit 338 inzendingen is een shortlist gemaakt; de winnaar wordt volgens traditie al begin oktober definitief vastgesteld en krijgt zo’n twintig minuten voor de publieke bekendmaking een telefoontje. De namen van genomineerden blijven 50 jaar geheim, al kunnen indieners hun voordracht zelf openbaren; zo is bekend dat Pakistan en de Israëlische premier Benjamin Netanyahu Trump hebben voorgedragen.
Trump ziet zichzelf in elk geval als kandidaat, verwijzend naar zijn eigen opvatting dat zijn buitenlandse politiek oorlogen heeft beëindigd. Bookmakers rekenen hem tot de favorieten. Toch wegen tegenargumenten zwaar: het comité kiest vaak voor kandidaten met langlopende inzet voor mensenrechten of tegen etnisch geweld, recente laureaten waren eerder progressieve politici, en Trumps rol bij de bestorming van het Capitool in 2021 kan tegen hem werken. Experts merken ook op dat een mogelijk vredesakkoord rond Gaza waarschijnlijk te laat zou komen om de beslissing te beïnvloeden, omdat die al eerder wordt genomen.
Het Nobelcomité geniet internationaal aanzien, maar heeft in het verleden ook controverses gehad — bijvoorbeeld bij de toekenning aan Henry Kissinger in 1973 of de verdeeldheid rond de prijs voor Arafat, Peres en Rabin in 1994. Dat maakt een prijs voor Trump niet onmogelijk, maar wel opmerkelijk en politiek gevoelig. Kortom: Trump is genomineerd en door sommigen favoriet, maar institutionele werkwijze, precedent en politieke tegenstand maken het winnen van de Nobelprijs voor de Vrede geen voor de hand liggende uitkomst.