Trump noemt Afghaanse schutter "gek", Pipes: "Plotseling jihadsyndroom" - jihad, geen waanzin

In dit artikel:

Twee leden van de National Guard zijn recentelijk neergeschoten vlakbij het Witte Huis in Washington D.C. De verdachte is de 29‑jarige Afghaan Rahmanullah Lakanwal, die in 2021 tijdens de chaotische evacuatie uit Kabul via een versnelde humanitaire toelatingsprocedure de VS binnenkwam. President Trump karakteriseerde de dader als geestelijk gestoord; critici waarschuwen dat zo’n framing het incident reduceert tot een individuele, niet‑politieke uitspatting.

Historicus Daniel Pipes ziet het anders en plaatst de aanval in een breder patroon dat hij “Sudden Jihad Syndrome” noemt: ogenschijnlijk geïntegreerde nieuwkomers die plots religieuzer worden, contacten met radicale online netwerken krijgen en uiteindelijk ideologisch gemotiveerd geweld plegen. Volgens Pipes verloopt zo’n radicaliseringsproces in fasen (innerlijke omslag, online beïnvloeding, wapenbezit en daad) — geen grootschalige aansturing door een terreurnetwerk, maar wel duidelijk geïnspireerd door jihadistische ideeën. Pipes wijst erop dat dergelijke lone‑actor‑aanvallen moeilijk te voorspellen zijn en vraagt daarom om beleidsgedreven antwoorden in plaats van psychiatrische etikettering.

De zaak roept ook vragen op over de toelating en screening van Afghaanse evacuees: de VS hebben sinds 2021 meer dan 88.000 mensen onder humanitarian parole toegelaten, en naar eigen zeggen van FBI/DHS werd bij een onbekend aantal geen volledige identiteitscontrole uitgevoerd vanwege de noodsituatie destijds. Pipes en anderen pleiten voor aangescherpte immigratie‑ en veiligheidsmaatregelen, betere screening en erkenning van geïndividualiseerde radicalisering als beleidsprobleem, niet louter als individuele waanzin. Tegelijk blijft deze benadering omstreden: de balans tussen humanitaire opvang, veiligheid en het vermijden van stigmatisering is politiek beladen.