Trump laat zijn oog vallen op Russische tegoeden in België: goed of slecht nieuws voor premier De Wever?
In dit artikel:
Donald Trump stelt in punt 14 van zijn vredesplan voor om een groot deel van de bevroren Russische tegoeden opnieuw te verdelen. Zijn voorstel: 100 miljard dollar inzetten voor de wederopbouw van Oekraïne, waarbij de VS het voortouw nemen en de helft van die opdrachten naar Amerikaanse bedrijven zou moeten gaan. De resterende tegoeden zouden in een Amerikaans-Russisch investeringsfonds terechtkomen, bedoeld voor projecten die het heropstarten van het conflict zouden bemoeilijken. Concrete uitwerking ontbreekt.
De achtergrond: G7-landen hebben samen zo’n 285 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren, waarvan ongeveer 185 miljard euro bij Euroclear in België ligt; daarnaast zijn er blokkades in Frankrijk, Luxemburg en in landen buiten de EU (Japan, VK, Zwitserland, Canada, VS). De Verenigde Staten zelf houden slechts circa 4,3 miljard euro vast, maar Trump claimt nu een rol bij vrijwel alle tegoeden en wil dat de VS er substantiële voordelen uit halen — en zelfs dat Rusland via het fonds kan profiteren.
Dat zet Europa voor een moeilijk keuze rond een bestaand EU-plan: het tijdelijk “lenen” van de bevroren tegoeden aan Oekraïne om het land door 2026–2027 heen te helpen. Die berekening rekent op ongeveer 135 miljard euro nodig voor defensie en om een staatsfaillissement te voorkomen, uitgaande van een vredesdeal in 2026. De Europese Commissie en sommige lidstaten geven de voorkeur aan financiering uit de tegoeden bij Euroclear; een knoop hierover zou op de EU-top van 18–19 december moeten worden doorgehakt omdat Oekraïne het geld uiterlijk maart 2026 nodig heeft. België’s premier De Wever blokkeerde in oktober al een beslissing.
In Europa ontstaan twee kampen. Polen en Duitsland pleiten ervoor om nu snel de tegoeden aan Oekraïne te laten lenen: dat zou voorkomen dat Trump met een minder gunstige deal tussenbeide komt en zou de onderhandelingspositie van Oekraïne versterken. Voorstanders wijzen er ook op dat de Russische economie verzwakt, dus het is het moment om door te pakken. Tegenstanders waarschuwen dat het weghalen van die middelen Trump kan prikkelen om Oekraïne te laten vallen; volgens hen kan het handiger zijn de tegoeden bevroren te houden om de VS aan de onderhandelingstafel te houden.
Van Belgische zijde klinkt de analyse dat de bevroren middelen onmisbaar zullen blijken in elk toekomstig vredsarrangement. Dat betekent ook dat, ook als delen worden uitgeleend, die middelen snel oproepbaar moeten blijven en dat alle betrokken landen garant moeten staan om de benodigde miljarden op zeer korte termijn te kunnen mobiliseren.