Trump en Wilders bewandelen dezelfde route
In dit artikel:
De schrijver waarschuwt dat het verkiezingsverloop van de PVV in Nederland eenzelfde patroon volgt als de electorale opmars van extreemrechts in de Verenigde Staten sinds 2017. Wie: PVV en Geert Wilders aan Nederlandse kant; in de vergelijking: Donald Trump en de Republikeinen in de VS. Wat: tijdens de eerste periode dat extreemrechts regeringsverantwoordelijkheid kreeg, zouden er fundamenten zijn gelegd voor het geleidelijk uithollen van democratische checks and balances. Wanneer en waar: verwijzingen naar de Nederlandse verkiezingen van twee jaar geleden (toen de PVV 37 zetels behaalde) en naar Amerikaanse gebeurtenissen sinds 2017, met de bestorming van het Capitool in 2021 en de krappe presidentsverkiezing van 2024. Waarom: omdat partijen die aanvankelijk verrast waren door succes tijd krijgen om hun organisatie te professionaliseren en bij volgende verkiezingen effectiever de macht te grijpen en antidemocratische plannen uit te rollen.
De auteur legt een directe link tussen het in twijfel trekken van verkiezingsuitslagen (Wilders in Nederland, Trump in de VS) en het risico op politieke escalatie: publiek vertrouwen slinkt, instituties worden verzwakt en tegenmacht kan buitenspel gezet worden. Hoewel Nederland vaak als robuuster dan de VS wordt gezien, waarschuwt het stuk dat onvoorstelbare stappen ook hier mogelijk zijn als men niet actief tegenwicht biedt.
Concreet pleit de tekst ervoor dat D66 het voortouw neemt bij de formatie en inzet op een progressief kabinet — desnoods met meerdere kleine partijen of gedoogsteun — omdat de VVD momenteel blokkeert. Daarnaast wordt opgeroepen om structureel te investeren in maatregelen die democratische weerbaarheid vergroten: beter onderwijs, onafhankelijke journalistiek en versterkt vertrouwen in politiek en rechtspraak. De kernboodschap is urgentie: voorkomen dat democratie geleidelijk verandert in uitsluiting en machtsconcentratie, door nu institutionele en maatschappelijke versterkingen door te voeren.