Troonrede klonk bijna als een smeekbede aan de Kamer: help ons, anders valt het land stil

In dit artikel:

In de troonrede in de Koninklijke Schouwburg riep de koning de leden van Eerste en Tweede Kamer dringend op samen te werken en te stoppen met polariseren. Het demissionaire kabinet-Schoof, dat na minder dan een jaar viel en slechts op 32 van de 150 zetels steunt (VVD en BBB), zoekt de komende maanden steun in het parlement om alsnog enkele wetswijzigingen door te voeren voordat een nieuw kabinet na de verkiezingen aantreedt — wat nog meer dan een half jaar kan duren.

De toon van de speech was bijna smekend: het kabinet erkent dat zijn handelingsruimte beperkt is zonder parlementaire steun en vraagt oppositie en coalitie om praktische samenwerking. De koning benadrukte dat mensen geen pauze nemen van problemen als koopkracht, woningnood en onveiligheidsgevoelens. Tevens wees hij op onafgemaakte dossiers: niet alle slachtoffers van het toeslagenschandaal zijn geholpen en de schade in Groningen is nog niet hersteld.

De troonrede contrasteerde met vorig jaar, toen het kabinet vol ambitie trad, maar interne ruzies binnen de vier regeringspartijen die plannen voortijdig lieten stranden. Nu waarschuwde de koning dat polarisatie zowel in de maatschappij als in Den Haag diep is doorgedrongen en dat het functioneren van de democratie daar onder lijdt. Het kabinet gaf ook toe zelf een bijdrage te hebben aan de verdeeldheid en stelde zich bereid om volwassen compromissen te sluiten om concrete problemen aan te pakken, met bijzondere aandacht voor veilige publieke ruimtes voor vrouwen, religieuze minderheden en LHBTI-personen.