Trillende stem, tranen in de ogen: Duitse bondskanselier Merz schiet vol bij heropening synagoge

In dit artikel:

Bondskanselier Friedrich Merz toonde maandag in München een tot dan toe zelden geziene kwetsbaarheid tijdens de heropening van de gerestaureerde synagoge aan de Reichenbachstraße. In de tot de nok gevulde zaal — waar men vooral de Beierse minister-president Markus Söder en burgemeester Dieter Reiter verwachtte — verraste Merz met een zichtbaar aangedane toespraak: zijn stem trilde, hij hapte naar adem en vocht met tranen terwijl hij sprak over de Holocaust en het oplopende antisemitisme in Duitsland.

Merz richtte zich persoonlijk tot Rachel Salamander (76), dochter van overlevenden en drijvende kracht achter het reddingsinitiatief voor het vervallen gebouw, en verwees naar haar vroegere vraag of niemand de Joden had geholpen. Die woorden braken hem. De emotie werd afgewisseld met een harde politieke boodschap: Merz gaf toe dat Duitsland te lang heeft weggekeken en waarschuwde dat een deel van de nieuwere bevolking uit landen komt waar antisemitisme staatsgedachte is. Hij beloofde maatregelen te nemen om de veiligheid van de Joodse gemeenschap te waarborgen en kondigde strijd aan tegen antisemitisme in al zijn verschijningsvormen.

De synagoge zelf draagt een bewogen geschiedenis: geopend in 1931, in 1938 in brand gestoken tijdens de Kristallnacht, heropend in 1948, later verlaten na 2006 en vanaf 2011 gered door Salamanders initiatief. Nu, in 2025, is het gebouw hersteld en opnieuw in gebruik genomen — een plek die symbool staat voor rouw, herstel en waakzaamheid tegen haat. Söder vatte het moment samen door te erkennen hoe diep Merz geraakt was; voor veel aanwezigen maakte het de mens achter de politicus zichtbaar.