Toezichthouder: jeugdzorg gaat financieel beter, maar blijft kwetsbaar

In dit artikel:

Toezichthouder de Jeugdautoriteit meldt dat de financiële positie van jeugdzorgorganisaties is verbeterd: gemiddeld boeken meer instellingen nu winst en het aandeel organisaties met verlies daalde van circa 20% in 2022 naar ongeveer 11% in 2024. Kleinere aanbieders scoren doorgaans beter financieel, omdat zij vaker zorg thuis bieden en daardoor minder vaste lasten hebben.

De verbetering komt vooral door hogere tarieven en een eenmalige overheidsinjectie in 2024; bovendien zijn veel investeringen, zoals in gebouwen, uitgesteld. De toezichthouder waarschuwt echter dat de situatie kwetsbaar blijft: één of enkele tegenvallers kunnen een organisatie snel in de problemen brengen, en structureel uitstel van investeringen kan op termijn het aanbod onder druk zetten.

Speciale aandacht gaat uit naar de afbouw van de gesloten jeugdzorg — opvang waar jongeren het terrein niet mogen verlaten — die eerder meer kwaad dan goed bleek te doen. Die afbouw leidde enkele jaren tot tekorten; de recente extra middelen hebben de sector gemiddeld weer positief gemaakt, maar het is nog onduidelijk of dat toereikend is voor een zorgvuldige afwikkeling.

De lasten voor gemeenten stijgen al jaren; verwacht wordt dat de landelijke uitgaven over circa drie jaar kunnen oplopen naar ruim 10 miljard per jaar. De Jeugdautoriteit waarschuwt ook dat jongeren met relatief lichte problemen te vaak een beroep doen op gespecialiseerde jeugdzorg, wat wachtlijsten en kosten verder opjaagt. Lange tijd stonden landelijke bezuinigingsplannen op de agenda, maar die zijn dit jaar van tafel gehaald in de hoop de zorg te verbeteren.