Toerisme als witwasmiddel van een bezetting

In dit artikel:

Toerisme groeit snel in Dakhla, de havenstad aan de Atlantische kust van de Westelijke Sahara, en wordt door Rabat actief ingezet om de Marokkaanse greep op het gebied te normaliseren. Surfen, kitesurfen en luxeresorts zoals Dakhla Attitude trekken jaarlijks steeds meer buitenlanders aan; de nationale luchtvaartmaatschappij vervoert surfspullen gratis en sinds dit jaar heeft Ryanair nieuwe lijndiensten geopend naar Madrid en Lanzarote, waarmee de internationale capaciteit van de kleine luchthaven flink is toegenomen.

De toeristische ontwikkeling wordt gepresenteerd als economische opbloei — witte duinen, lagunes voor beginners, ruigere breaks voor experts, avontuurlijke dagtrips en faciliteiten waar met euro’s betaald wordt — maar zit gevangen in een politiek probleem. Internationaal recht en instanties als de VN, het Internationaal Gerechtshof en recent ook Europese rechters beschouwen de Westelijke Sahara niet als Marokkaans grondgebied; sinds het Spaanse vertrek in 1975 houdt het Marokkaanse leger het grootste deel bezet. De Sahrawi-beweging Polisario eist al decennia een zelfbeschikkingsreferendum dat Rabat blokkeert.

De plaatselijke arbeidsmarkt en demografie veranderen snel: toeristische bedrijven vullen hun personeelsbestand vooral met werknemers uit Marokko, vaak uit het noorden, terwijl autochtone Sahrawi’s volgens VN-rapporten gediscrimineerd worden en buitenproportioneel door armoede worden getroffen. Onderzoek wijst erop dat kolonisten inmiddels een meerderheid vormen in het gebied. Staatssteun en belastingvoordelen voor vestiging van Marokkaanse burgers zijn onderdeel van een bredere kolonisatiepolitiek; toerisme speelt daarbij een duidelijke rol als instrument van internationale acceptatie.

Bezoekers merken de politieke lading: opvallend veel Marokkaanse vlaggen en koningsportretten domineren het straatbeeld, en veel toeristen erkennen dat hun komst bijdraagt aan het normaliseren van de bezetting. Tegelijk blijft er vraag naar Dakhla als relatief onontdekte, windzekere bestemming, waardoor Rabat voorlopig doorgaat met investeren en promoten.