Tirza van Brakel verlaat raad in Assen. 'De papieren werkelijkheid strookt niet met wat er echt aan de hand is'
In dit artikel:
Tirza van Brakel stopt na één raadsperiode en keert bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart niet terug in de raad van Assen. De sociaal betrokken volksvertegenwoordiger, bekend van vrijwilligersorganisatie Budget Support en een ‘sociale winkel’, raakte als SP-raadslid in korte tijd geïsoleerd nadat ze zich eind vorig jaar van de partij afscheidde. Ze zegt teleurgesteld en verwonderd terug te kijken: haar hoop om het systeem rond armoede, huiselijk geweld en jeugdzorg structureel te veranderen, bleek te optimistisch — “Naïef, hè?”, typeert ze zelf haar begin.
Van Brakel bouwde haar reputatie op door direct contact en praktische hulp aan gezinnen met geldzorgen en problemen met jeugdzorg. Die ervaringen waren ook de reden dat ze via voorkeursstemmen in de raad kwam: ze wilde niet alleen spullen uitdelen maar de onderliggende oorzaken aanpakken. In de raad botste ze echter op onbegrip en politieke terughoudendheid. Nadat ze zich losmaakte van de SP, verloor ze veel coalitieafspraken en samenwerkingsmogelijkheden; sommige partijen vonden het onaanvaardbaar dat ze haar zetel meenam.
Een belangrijk deel van haar raadswerk richtte zich op het aan de kaak stellen van het functioneren van Jeugdbescherming Noord (JBN). Samen met collega Anita de Rijke en raadsleden uit Groningen verzamelde ze recente meldingen van ouders die ernstig te spreken waren over de werkwijze van JBN. Van Brakel spreekt van schrijnende gevallen: kinderen die onterecht bij ouders weggehaald zouden zijn, kinderen die in onveilige situaties werden geplaatst en gezinnen die geen gehoor vonden. Zij brengt persoonlijke en aangrijpende voorbeelden naar voren — zoals een negenjarig meisje dat buiten moest slapen nadat de zorg aan de vader werd toegewezen — als illustratie van wat zij “de kloof tussen papieren beleid en de werkelijkheid” noemt.
Die directe betrokkenheid wordt haar door tegenstanders soms verweten: men noemt haar te emotioneel en daardoor niet objectief. Van Brakel trekt dat omgekeerd juist als kracht: omdat ze het contact heeft met getroffen gezinnen ziet ze problemen die anderen in beleidsrapporten missen. Haar kritiek richt zich ook op de houding binnen de raad: terwijl er wel een groot debat en snelle actie plaatsvond rond de schrijnende opvangsituatie in de Expo Hal voor asielzoekers, bleek er weinig draagvlak voor concrete maatregelen tegen huiselijk geweld of uitbreiding van vrouwenopvang. Ze noemt het schrijnend dat moties voor meer opvangplekken geen steun vonden, terwijl tegelijkertijd miljoenen werden vrijgemaakt voor andere gemeentelijke projecten.
Deze week kreeg Van Brakel steun van gedragsdeskundige Joop Roebroek, die meldingen over JBN bekeek en zegt geschrokken te zijn van de ernst van de klachten. Roebroek concludeert onder meer dat lokale besturen in Drenthe en Groningen de afgelopen jaren passief hebben toegezien terwijl in JBN-jaarverslagen sinds 2018 al signalen stonden dat zaken de verkeerde kant op gingen. Volgens Van Brakel is er een onterechte beschermings reflex rond JBN; kritiek op de organisatie zou de problemen verergeren en wordt daardoor vaak weggewuifd.
Hoewel ze de raad verlaat, belooft Van Brakel niet te verdwijnen: ze mist het persoonlijke contact en wil vooral weer dichter bij de mensen gaan staan. Haar vertrek markeert enerzijds de moeizame verhouding tussen actieve burgerrechtenadvocaten en gevestigde politiek, en anderzijds de urgente discussie over toezicht op en verantwoording van jeugdbeschermingsinstanties in de regio.