Timmermans, Yeşilgöz en ook Van der Plas kregen weinig 'eigen' kiezers achter zich

woensdag, 5 november 2025 (16:45) - NOS Nieuws

In dit artikel:

Vier lijsttrekkers behaalden bij de Tweede Kamerverkiezingen van vorige week minder dan de helft van de stemmen van hun eigen kiezers: Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) kreeg het laagste aandeel met 38 procent — hij is intussen teruggetreden — gevolgd door Caroline van der Plas (BBB) 44%, Dilan Yeşilgöz (VVD) 46% en Laurens Dassen (Volt) 47%. Dat staat in een NOS-analyse van de telbestanden die gemeenten aan de Kiesraad stuurden; de Kiesraad publiceert vrijdag de officiële uitslagen. Ter vergelijking: Geert Wilders (PVV) behaalde 95 procent van de PVV-stemmen, goed voor meer dan 1,7 miljoen stemmen.

Een belangrijke verklaring is het effect van voorkeursstemmen: veel kiezers stemden gericht op individuele kandidaten, vaak vrouwen, waardoor laaggeplaatste kandidaten alsnog zetels kregen. Bij GroenLinks-PvdA leidde dit ertoe dat vier vrouwen die aanvankelijk te laag stonden op de lijst via voorkeurstemmen in de Kamer komen; ook bij D66 lukte dit voor Marieke Vellinga-Beemsterboer. Aan de rechterkant trok nieuwkomer Shanna Schilder binnen de PVV veel voorkeurstemmen, en bij JA21 kreeg Ingrid Coenradie ruim 100.000 stemmen (16% van de JA21-stemmen), meer dan plaats 2 Annabel Nanninga. BBB-leidster Van der Plas verloor veel stemmen aan demissionair vicepremier Mona Keijzer; volgens BBB-campagneleider Henk Vermeer maakte de partij dat bewust onderdeel van de campagne.

Bij de VVD was ex-minister Vincent Karremans de opvallendste voorkeurstrekker met 328.000 stemmen, het hoogste aantal voor een niet-lijsttrekker. Yeşilgöz’ steun onder VVD-kiezers is sterk gedaald vergeleken met 2023 (toen 85% steun); onderzoek vooraf wees uit dat haar rol voor sommige kiezers reden tot vertrek was en dat haar waardering laag lag.

Andere opvallende cijfers: Rob Jetten kreeg 68% van de D66-stemmen, Henri Bontenbal 80% bij het CDA en Chris Stoffer 89% bij de SGP. Historisch hoog staat Kees van der Staaij met 99% van zijn achterban in 2010 — een cijfer dat deels samenhangt met het feit dat de SGP tot op de dag van vandaag geen vrouwen op de lijsten had.