Tien jaar Sportdorp Sint Philipsland: blijvende impact door lokale samenwerking
In dit artikel:
In mei vierde het Zeeuwse Sint Philipsland het tienjarig bestaan van het Sportdorp: de lokale uitvoering van de interventie ‘Sportdorp; Vitale kernen en buurten’ die vanaf 2014/2015 een impuls gaf aan samenwerking tussen sportverenigingen, scholen, zorgpartijen en de gemeente Tholen. Op 16 mei organiseerden alle verenigingen samen een beweegroute en avondwandeling zodat inwoners konden kennismaken met het brede, structurele sportaanbod dat in het dorp is gegroeid.
Het project begon met een stuurgroep met vertegenwoordigers van verenigingen, scholen en zorginstanties; deze groep bleef ook na het verlopen van de subsidie het aanbod voortzetten. Buurtsportcoach Roseline van den Heuvel, destijds sportdorpcoach, zette enquêtes uit onder inwoners om te bepalen welke nieuwe activiteiten gewenst waren. De uitkomst leidde tot een top tien van nieuwe beweegvormen en zo ontstond een divers pallet aan activiteiten: kleutergym, jeugd- en aangepast tennis, badminton, linedance, bootcamp, judo, yoga, gym-fitness, wandel- en fietsgroepen, jeu de boules, vissen en meisjesvoetbal. Voor sommige lessen werd samenwerking gezocht met verenigingen uit omliggende dorpen: die ‘satellietclubs’ namen leiding en administratie op zich, waardoor drempels voor deelname werden verkleind.
Naast structureel aanbod zorgde het Sportdorp ook voor een vollere activiteitenkalender: gezamenlijke wandeltochten, een watersportdag, beachvolleybaltoernooien en een speciale Dag voor Onbeperkt Sporten voor mensen met een beperking. Meetgegevens tonen dat de aanpak effect had: ongeveer 15% van eerder inactieve of ongeorganiseerde inwoners ging sporten in georganiseerd verband, evenveel actieve inwoners werden actiever, en deelnemende verenigingen zagen gemiddeld 15% meer leden.
Belangrijke succesfactoren waren de vraaggestuurde aanpak (inwoners bepaalden welk aanbod zij wilden), de betrokkenheid van lokale vrijwilligers en het voortzettingsbeleid van de stuurgroep toen subsidie stopte. Van den Heuvel bleef als buurtsportcoach betrokken tot haar functie veranderde; inmiddels is Vera Havermans sportdorpcoach en krijgt de stuurgroep advies van SportZeeland. De gemeente Tholen ziet het project in Sint Philipsland als voorbeeld voor haar andere kernen en is bezig met vergelijkbare initiatieven onder de noemer ‘Vitale kernen’, waarbij ook culturele verenigingen betrokken moeten worden.
Het verhaal van Sint Philipsland illustreert hoe kleinschalige, samenwerkende initiatieven met externe financiering en lokaal eigenaarschap duurzame leefbaarheidswinst en hogere sportdeelname kunnen opleveren. Wie meer voorbeelden wil lezen kan terecht op sportakkoord.nl.