Theo Gommer: pensioengeld gebruiken vóór pensioendatum

In dit artikel:

Theo Gommer pleit ervoor dat werknemers een deel van hun pensioengeld al vóór de pensioendatum kunnen gebruiken. Hij ziet meerdere concrete toepassingen — van bijscholing en omscholing tot tijdelijk minder werken om mantelzorg te verlenen of een sabbatical te nemen — en noemt in totaal vijf mogelijke vormen van flexibel gebruik. Het doel is om pensioenvermogen inzetbaar te maken voor levensloop- en arbeidsmarktvraagstukken, zodat mensen beter kunnen reageren op veranderingen in werk, zorgverplichtingen of persoonlijke ontwikkeling.

Binnen de kaders van de Wet toekomst pensioenen (Wtp) is volgens Gommer flexibiliteit niet vanzelfsprekend: de Wtp legt nadruk op individuele opbouw en transparantie, maar kent nog geen algemene vrijbrief voor vroegtijdige opname van pensioenkapitaal. Om zijn voorstellen haalbaar te maken zijn aanpassingen nodig in pensioenregelingen, uitvoeringspraktijk en fiscale wetgeving. Belastingtechnisch geldt dat pensioenuitkeringen normaal gesproken als inkomen worden belast wanneer ze worden uitgekeerd; vroegtijdige opname zou daardoor direct fiscale gevolgen hebben en vraagt om duidelijke regels om onbedoelde belastingverhogingen of knelpunten te voorkomen.

De belangrijkste consequenties van Gommers voorstel zijn bestuurlijk en politiek: sociale partners, pensioenfondsen en de Belastingdienst moeten afspraken maken over vormgeving, toezicht en risicoverdeling. Gommer ziet flexibilisering als middel om werknemers langer inzetbaar en veerkrachtiger te maken, maar realiseert zich dat het doorvoeren van dergelijke veranderingen stevige juridische en fiscale klussen vergt.