The Beatles klinken fantastisch, frisser dan ooit, maar verder voegt 'Anthology 4' weinig nieuws toe | ★★★☆☆
In dit artikel:
55 jaar nadat The Beatles officieel uit elkaar gingen (1970) blijft hun nalatenschap levend dankzij solo‑carrières en een aanhoudende stroom nieuwe uitgaven. Centraal in de recente aandacht staat de heruitgave van het Anthology‑project uit 1995: het boek is opnieuw verschenen, de documentaire kreeg een korte coda over de 1995‑bijeenkomst van drie overgebleven Beatles, en er is een nieuw schijfje uitgebracht, Anthology 4 — een verzameling van 36 alternatieve takes.
De opnames op Anthology 4 klinken dankzij moderne restauratietechnieken opmerkelijk direct en rauw. Vooral vroege studioversies doen denken aan een semi‑live rockband; je hoort soms bandleden onderling praten en verzoekjes voor eten en drank. Hoogtepunten vinden zich vooral in materiaal uit 1967–1969: alternatieve uitvoeringen van onder meer Strawberry Fields Forever en Got To Get You Into My Life zijn onverwacht wild, Here Comes the Sun komt in een uitgeklede, zuivere vorm voorbij en een bijna uit de bol gaande Helter Skelter (take 17) geeft een beeld van de intensiteit in de latere jaren.
Toch is er teleurstelling: veel van deze alternatieve takes zijn al eerder vrijgegeven via jubileumuitgaven van reguliere albums. Slechts dertien van de 36 nummers zijn voor het eerst officieel verschenen, en dat zijn volgens de recensent juist de minder sterke opnames. Belangrijke nooit‑uitgebrachte stukken, zoals de experimentele Carnival of Light of vroege Get Back‑takes, ontbreken, waardoor Anthology 4 weinig wezenlijks toevoegt aan het bestaande Beatles‑archief.
Naast de nieuwe plaat verschijnt een biografie over Paul McCartneys post‑Beatlesperiode en zijn band Wings: Wings – Het verhaal van een Band on the Run. Na het uiteenvallen van The Beatles trok McCartney zich terug op een Schotse boerderij, herstelde van verslavingsproblemen en richtte in 1971 Wings op. Ondanks handicaps — zijn vrouw Linda had weinig muzikale ervaring en er waren vaak wisselende groepsleden — groeide Wings uit tot een commercieel succes met ongeveer 220 miljoen verkochte albums en meerdere hits. Linda bleek een stabiliserende factor; de band toerde met hun jonge kinderen en cultiveerde een gezinsvriendelijke insteek, ver verwijderd van cliché‑rocktours.
Het Wings‑boek is een oral history: opgebouwd uit chronologisch geplaatste citaten van betrokkenen, met beperkte analyse en weinig kritische noten — mede omdat Ted Widmer de publicatie onder McCartneys naam uitbrengt en veel materiaal al uit de documentaire One Man Clapping komt (vanaf februari te zien op Amazon Prime Video). Na incidenten in 1980, waaronder een arrestatie in Japan en de moord op John Lennon, stopte McCartney grotendeels met Wings en maakte hij een definitieve keuze voor een solocarrière.
Beoordeling: beide nieuwe uitgaven krijgen een middenmoot‑waardering van drie sterren; Anthology 4 is verkrijgbaar als dubbel‑cd en driedubbel‑elpee (prijsindicaties beschikbaar in winkels).