Terugkeer Tsjechische Trump is slecht nieuws voor Oekraïne

In dit artikel:

De Tsjechische politicus Andrej Babiš won de recente parlementsverkiezingen overtuigend met 34,6% van de stemmen, ver voor de centrumrechtse coalitie van premier Petr Fiala (23,3%). Omdat zijn partij ANO geen absolute meerderheid behaalde, zoekt Babiš coalitiepartners, met name de extreemrechtse SPD (7,8%) en de rechtse partij De Stem van Automobilisten (6,8%). SPD eist een referendum over een EU-uitstap; De Stem wil de EU hervormen maar niet verlaten. Babiš zelf is eurosceptisch maar sluit een vertrek uit de EU uit.

In Oekraïne groeit bezorgdheid: sinds de Russische inval was Tsjechië een van de trouwste wapenleveranciers en opvanglanden voor honderdduizenden vluchtelingen. In 2024 nam Praag het initiatief om via vijftien landen 1,8 miljoen artilleriegranaten te verwerven voor Oekraïne; volgens Zelensky redde dat levens. Babiš noemt dat plan zinloos en wil het stoppen, met voorkeur voor steun via de EU, wat het programma en de Oekraïense bevoorrading bedreigt.

Babiš (71), miljardair en oprichter van Agrofert en van ANO (2011), was premier van 2017–2021. Zijn periode en loopbaan werden overschaduwd door beschuldigingen van belangenverstrengeling en vermeende fraude met EU-subsidies; hij was de eerste zittende Tsjechische premier die werd aangeklaagd. Zijn politieke stijl en nauwe banden met leiders als Orbán en Fico voeden zorgen dat Tsjechië onder hem minder loyaal aan Kyiv zal zijn.