'Stop met het bouwen van fantasieloze flats in Amsterdam: ook schoonheid heeft een functie'

In dit artikel:

Amsterdam richt zich bij woningbouw vooral op kwantiteit en hoogbouw, ten koste van esthetiek en leefbaarheid, waarschuwt filosofiedocent Jan Noordman. Nieuwe wijken zoals NDSM-werf West en Amstel III kampen met een gebrek aan essentiële voorzieningen als scholen, parken en winkels, terwijl de middensegmentwoningen vaak te klein zijn voor gezinnen. Deze gebieden worden gekenmerkt door hoge, gesloten flatgebouwen met weinig zonlicht en een kille sfeer, wat bewoners ontmoedigt om er structureel te blijven. Noordman pleit voor een stedenbouwkundige aanpak die harmonie en schoonheid centraal stelt, geïnspireerd door het zeventiende-eeuwse grachtenplan en de visie van historicus wethouder Monne de Miranda, die vond dat ook arbeiders recht hadden op kwalitatief hoogwaardige woonwijken.

Daarnaast wijst hij op het Britse initiatief Building Beautiful, dat het belang van organische, aan menselijke maat aangepaste stadsontwerpen onderstreept, in tegenstelling tot het starre, functionele rooster van moderne Amsterdamse projecten. De gevestigde dogma's van ‘form follows function’ leiden volgens Noordman tot niet-duurzame bouw die vreemd en onaantrekkelijk wordt als functies veranderen. Historische voorbeelden zoals het hoofdpostkantoor en de Westergasfabriek tonen aan dat duurzame gebouwen schoonheid en flexibiliteit kunnen combineren. Hij vreest dat huidige wijken als NDSM-werf West en Amstel III bij veranderende omstandigheden moeten wijken voor sloop. Om toekomstige miskleunen te voorkomen, roept Noordman op tot een geïntegreerde visie waarin esthetiek, lokale identiteit, leefbaarheid en praktische voorzieningen samenkomen, zoals in de vroegere wijken van Berlage en Wibaut, waarvan de kwaliteit nog steeds wordt gewaardeerd.