Sterrenkundigen zien voor het eerst vanaf het begin hoe ster explodeert

In dit artikel:

Astronomen hebben op 11 april 2024 voor het eerst een sterexplosie vanaf het begin vastgelegd. Met de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) in Chili observeerde een internationaal team de vroege fase van een supernova die is gedoopt SN 2024ggi. De gebeurtenis lag op ongeveer 22 miljoen lichtjaar afstand — relatief dichtbij in kosmische termen — en was zo kortstondig dat de cruciale eerste signalen binnen een dag verdwenen zouden zijn als men niet op tijd had waargenomen.

Een supernova ontstaat wanneer een zware ster (meestal meer dan achtmaal de massa van de zon) instort onder zijn eigen zwaartekracht en vervolgens explodeert. Door de waarneming van het allereerste begin van de explosie hopen wetenschappers meer te leren over de precieze mechanismen en de vorm van zulke ontploffingen; die eigenschappen zijn sleutel tot begrip van sterrevolutie en de processen die supernova’s aandrijven.

Ter vergelijking: ook Betelgeuze, op 500–600 lichtjaar afstand, wordt genoemd als een kandidaat om in astronomisch korte termijn te exploderen — dat kan vanavond gebeuren maar ook pas over tienduizenden jaren. De nieuwe VLT-waarneming van SN 2024ggi biedt unieke data die de theorieën over zware-sterren-explosies kunnen aanscherpen.