'Steeds vaker is de wens om politieke invloed uit te oefenen, de belangrijkste reden om een krant over te nemen'

In dit artikel:

Media capture, het fenomeen waarbij grote bedrijven invloed uitoefenen op de media en daarmee beleidsvorming ondersteunen, wordt steeds zorgwekkender, zoals betoogd door Anya Schiffrin, universitair hoofddocent aan Columbia University. Ze pleit voor strikte regelgeving omtrent de eigendom van mediabedrijven om onafhankelijkheid en diversiteit te waarborgen. Voorbeelden zoals Rupert Murdoch en diens invloed op Fox News, de consolidatie van de Hongaarse pers onder Orbán en de acquisitie van El País door Telefónica illustreren deze problematiek.

Schiffrin merkt op dat media capture subtieler is dan geweld of censuur, en zich manifesteert via zelfcensuur of juridische intimidatie van journalisten. Voorbij zijn de dagen dat dergelijke situaties alleen in autoritaire regimes voorkwamen; nu is de term ook relevant voor westerse democratieën. De verschuiving naar internetgebaseerde advertenties heeft geleid tot grotere kwetsbaarheid van traditionele media, waarbij rijke individuen steeds vaker kranten kopen om politieke invloed te verwerven.

In Nederland is de dagbladmarkt ook extreem geconcentreerd, met Mediahuis en DPG die de hoofdrol spelen. Hoewel kandidaat-eigenaren niet automatisch tot media capture leiden, blijft dit risico bestaan afhankelijk van hun intenties. Slecht eigenaarschap was onlangs zichtbaar bij DPG, waar heikele kwesties over ontslagen en kritische publicaties de onafhankelijkheid hebben aangetast.

Om media capture tegen te gaan, pleit Schiffrin voor overheidsbeperkingen aan mediaconglomeraten en benadrukt zij het belang van een onafhankelijke publieke omroep voor de democratie.