Staat hoeft geen extra maatregelen te nemen tegen Israël vanwege Gaza

In dit artikel:

Het gerechtshof in Den Haag heeft bepaald dat de Nederlandse staat geen aanvullende rechterlijke maatregelen hoeft te nemen tegen Israël in verband met de oorlog in Gaza en de situatie in de bezette Palestijnse gebieden. De zaak was aangespannen door onder meer de Palestijnse mensenrechtenorganisatie Al‑Haq, die wilde afdwingen dat Nederland stopt met de levering van militaire goederen en getrainde honden aan Israël en dat Nederlandse bedrijven de handel met illegale nederzettingen beëindigen.

Het hof erkent dat er aannemelijk sprake kan zijn van een risico op genocide en ernstige mensenrechtenschendingen, maar oordeelt dat het niet aan de rechter is om de staat concreet voor te schrijven welke beleidsmaatregelen genomen moeten worden. Verder merkt het hof op dat de staat al enkele beperkingen heeft ingevoerd: exportvergunningen voor militaire goederen worden geweigerd als aannemelijk is dat deze in Gaza worden ingezet. Een verbod op uitvoer van honden vereist een wetswijziging en het beëindigen van handelsrelaties met nederzettingen is volgens het hof geen taak voor de rechter.

De uitspraak staat los van andere lopende kwesties, zoals de aanschaf van in Israël gemaakte wapens of de invoer van producten uit nederzettingen, die in dit kort geding niet aan de orde waren. Eerder dit jaar bepaalde de Hoge Raad in een soortgelijke zaak dat het kabinet zelf moet beslissen over de export van onderdelen voor F‑35‑vliegtuigen naar Israël, waarmee de rechterlijke toetsing in die kwestie werd beperkt en politieke verantwoordelijkheid bij de regering werd gelegd.