"Staakt-het-vuren met optie tot escalaties": hoe het bestand in Gaza niet aan diggelen ligt, ondanks nieuwe aanval van Israël

woensdag, 29 oktober 2025 (12:50) - VRT Nieuws

In dit artikel:

Israël voerde gisteren rond 17.00 uur opnieuw aanvallen uit op Gaza — de derde incidentenreeks sinds het recente staakt‑het‑vuren — waarna in de bezette strook paniek uitbrak. Het kabinet van premier Benjamin Netanyahu kondigde "krachtige aanvallen" aan; korte tijd later meldden media en inwoners bombardementen en waren drones hoorbaar. Hamas reageerde dat het het bestand wil naleven, maar Israël beschuldigt de beweging van het schenden van afspraken, onder meer door te traag gevraagde gijzelaars terug te geven en door aanvallen op Israëlische troepen; onafhankelijke bevestiging van die claims ontbreekt.

Midden-Oostenkenners Inge Vrancken en Koert Debeuf wijzen erop dat deze escalatie niet automatisch betekent dat de oorlog volledig hervat wordt. Beide experts benadrukken de sterke invloed van de Verenigde Staten: Washington liet via onder anderen vice‑president JD Vance weten dat het bestand standhoudt en downplayde de incidenten als lokale schermutselingen, en volgens Vrancken heeft de Trump‑administratie duidelijk gemaakt dat Amerikaanse steun kan worden teruggetrokken als Israël de oorlog volledig heropenet. Dat drukmiddel voorkomt volgens de deskundigen dat Netanyahu — die intern wordt opgejaagd door extreemrechtse coalitiepartners die een harde lijn willen — de strijd weer met volle kracht voortzet.

De situatie blijft uiterst fragiel: hoewel het wapenstilstand niet definitief verbroken lijkt, treden herhaalde schendingen op. Vrancken noemt cijfers van Palestijnse en sommige VN-waarnemers die Israël al vele malen van overtredingen betichten. Debeuf spreekt van een paradox: een formeel bestand met voortdurend risico op lokale escalaties, zonder belanghebbende partij die baat heeft bij een totale wederopstanding van de oorlog.

De gespannen toestand belemmert bovendien de volgende stap in Trumps 20‑puntenplan voor duurzame vrede. Debeuf stelt dat het wederzijds vertrouwen vrijwel ontbreekt en dat Hamas vooral afhankelijk is van externe druk — met name uit de VS — om tot serieuze onderhandelingen te komen. Tegelijkertijd ondermijnen recente Israëlische stappen op de Westelijke Jordaanoever, zoals een parlementaire motie voor annexatie en het voortschrijdend kolonisatieproces met circa 800.000 kolonisten, de haalbaarheid van een tweestatenoplossing. Onder de huidige Israëlische regering en met Hamas aan de andere kant ziet Debeuf weinig kans op echte vredesonderhandelingen.