Spiritueel narcisme

In dit artikel:

Roos Vonk, hoogleraar psychologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen, uit scherpe kritiek op Griet Op de Beeck naar aanleiding van een interview in Volkskrant Magazine. Vonk betoogt dat Op de Beeck, die twaalf jaar therapie onderging en later zelf therapeut werd, zich in de psychologische hulpverlening schuldig maakt aan wat zij noemt spiritueel narcisme. Volgens Vonk ontstaat dit als mensen na een persoonlijke crisis hun eigen inzichten en intuïtie verheffen tot leidraad voor anderen, zonder kritisch analytisch denken toe te passen. Ze waarschuwt dat deze zelfverklaarde wijsheid cliënten kan misleiden en de behandeling zelfs schadelijk kan zijn. Hoewel Vonk erkent dat niet elk therapeutisch talent afhankelijk is van formele wetenschappelijke opleiding, mist ze bij Op de Beeck het besef dat professionals zichzelf kunnen bedriegen en hun eigen behoeften op cliënten projecteren. Ze verwijst ook naar kritiek op Op de Beecks herinneringen aan incest, die geleid zouden hebben tot een depressie en de overstap naar de rol van therapeut. Vonk benadrukt het gevaar van het heilig verklaren van eigen intuïtie en waarschuwt dat daarmee therapie kan ontsporen tot een egotrip. Ondanks haar waardering voor Op de Beeck als auteur en interviewer, stelt Vonk dat haar benadering in de psychologische hulpverlening problematisch is door gebrek aan zelfreflectie en het risico van spiritueel narcisme.