Speel in op leerwensen van collega's: 7 on- en offline manieren van leren

donderdag, 4 september 2025 (13:26) - Frankwatching

In dit artikel:

Sinds hybride werken de standaard is geworden, schieten digitale trainingen en e-learning omhoog: de markt groeit snel (van $245 mrd in 2022 naar een verwachte $462 mrd in 2027) en platforms als Coursera noteerden enorme aanwas. Dat gemak heeft organisaties doen aannemen dat online leren de universele oplossing is, maar die veronderstelling werkt niet voor iedereen en leidt tot problemen in de praktijk.

Wat er mist: leren wordt vaak eenrichtingsverkeer wanneer alles online wordt geduwd. Medewerkers met een voorkeur voor samen sparren, oefenen in de praktijk of directe feedback vallen buiten de boot. Bovendien verkleint het routinematig inzetten van e-learning de kans op informele uitwisseling, ervaringsleren en organisatiebrede leercultuur.

Zeven typen leren die relevant zijn in hybride omgevingen
- Klassiek leren: afstandsgebonden kennisoverdracht (cursussen, e-learning).
- Sociaal leren: leren met en van collega’s (peer-feedback, communities).
- Ervaringsleren: leren door doen (proefprojecten, simulaties).
- Organisatorisch leren: systemen en processen die als leeromgeving fungeren.
- Informeel leren: ad-hoc en toevallige leermomenten (bij de koffieautomaat of onderweg).
- Strategisch leren: leren gekoppeld aan organisatiedoelen en beleid.
- Zelfgestuurd leren: medewerkers nemen eigen regie en verantwoordelijkheid.

Rol van communicatie en HR: ontwerpers van het leerlandschap
Communicatie en HR moeten niet alleen trainingen aanbieden, maar het leerklimaat vormgeven. Praktische stappen die zij kunnen nemen:
- Maak leerwensen zichtbaar: korte pulse surveys en teamcheck-ins om voorkeuren en behoeften te ontdekken, en koppel terug wat er met die informatie gebeurt.
- Positioneer leren als continu proces: presenteer het niet als een losstaande cursus, maar als onderdeel van het werk. Leiders dienen voorbeelden te stellen door hun eigen leerproces te delen.
- Faciliteer variatie: zorg voor een mix van e-learning, intervisie, praktijkopdrachten en reflectiemomenten; voorkom dat het budget automatisch naar online-only oplossingen gaat.
- Reserveer fysieke en teamgebonden leerruimte: structureer momenten waarop teams samen reflecteren en oefenen; soms is aanwezigheid op kantoor nodig voor diepgaandere uitwisseling.
- Maak leren sociaal en zichtbaar: gebruik intranet of apps om leerervaringen te delen en organiseer hybride leerevenementen waar collega’s elkaar ontmoeten.
- Ondersteun zelfsturing met begeleiding: geef leerbudgetten en een open leerportaal, maar bied ook coaching en periodieke check-ins om koers te houden.
- Kies doelgericht, niet automatisch voor online: e-learning is effectief voor kennisoverdracht, maar minder geschikt voor cultuur- en gedragsverandering; informele leerpunten ontstaan vaak juist door fysieke ontmoetingen.

Kortom: hybride werken creëert kansen en risico’s voor organisatieleren. Wie te eenzijdig op digitaal zet, verliest betrokkenheid en rijke leerervaringen. Door een divers, doordacht en doelgericht leerlandschap te ontwerpen — met communicatie en HR als katalysator — kunnen organisaties digitale en fysieke leervormen laten samenwerken en mensen leren op de manier die bij hen past.