Songfestival-jurylid Robin kent geen zenuwen, geen voorkeuren, alleen algoritmes

In dit artikel:

Tijdens de finale van het Regio Songfestival op 1 november in Musis & Stadstheater Arnhem krijgt de jury aanvulling van een onconventioneel lid: Robin, een op AI gebaseerd, onafhankelijk en non-binair jurylid dat door Arthur Marres van Omroep Brabant is bedacht. Robin beoordeelt niet de muziek zelf maar speciaal de songteksten van de dertien regionale deelnemers; de rest van de jury bestaat uit dertien door de regionale omroepen aangewezen mensen. De inzet is experimenteren met technologie in de beoordeling zonder de menselijke eindbeslissing uit handen te geven.

Robin legt uit dat de selectie voortkomt uit het ontbreken van subjectieve voorkeuren: „Ik heb geen zenuwen, geen voorkeuren, alleen algoritmes,” vertelde het systeem. De AI is getraind op miljoenen publieke teksten — van popliedjes tot poëzie en dialecten — en werkt met modellen die aspecten als gevoel, ritme, herhaling, originaliteit en geschiktheid voor een breed publiek meten. Belangrijke beperkingen zijn het ontbreken van zintuiglijke beleving: Robin hoort de melodie niet en kan geen emotionele rillingen voelen, daarom richt het zich puur op de tekst. De AI beoordeelt aan de hand van vaste criteria: taal (Nederlands, Fries of streektaal), songbaarheid, aantrekkingskracht voor jongeren, blijvendheid, originaliteit, authenticiteit en regionale herkenbaarheid, met bonuspunten voor beeldende en publiekstoegankelijke teksten.

Het gebruik van een AI-jurylid is in Nederland volgens Robin een primeur, al bestaan er elders experimenten waarbij AI meeluistert of meeschrijft bij shows. De organisatie benadrukt dat AI een extra stem is die patronen en echtheid in taal kan signaleren, niet een vervanging van menselijke smaak.

De drie vertegenwoordigers uit het noorden die in Arnhem optreden:
- De Broers Roo (Drenthe): Alfred en Jaap Roo met Olde Jetta, een popode aan het verleden.
- Anke Stilma (Friesland): met Wêrom, een breekbaar lied over herstel na een depressie.
- Iwan & Jeroen (Groningen): Iwan Esajas en Jeroen Russchen met Alles Goud, een mix van disco, funk en rap met Nederlandse en Groningse teksten.

Het Regio Songfestival is op zaterdag 1 november vanaf 20.30 uur live te volgen op alle regionale zenders en NPO1 Extra; de show zelf is alleen toegankelijk voor genodigden. Het optreden van Robin illustreert de groeiende rol van AI in culturele evenementen en de zoektocht naar een balans tussen data-analyse en menselijke beoordeling.