Soedan schuift richting een tweede Libië of Jemen maar het zal anders aflopen
In dit artikel:
In Soedan hebben rivaliserende gewapende groepen zich opgesplitst in twee parallelle regeringen, waarmee het land praktisch verdeeld is geraakt. Aan de ene kant staat het leger onder leiding van Abdel Fattah al-Burhan, ondersteund door de National Congress Party, de voormalige machtsbasis van ex-dictator Omar al-Bashir. Aan de andere kant vormt de Rapid Support Forces (RSF) onder bevel van Hemedti, samen met de Sudan People’s Liberation Movement-North (SPLM-N) en enkele kleine partijen, een eigen bestuur in het westen van het land.
Deze machtsstrijd verloopt niet via dialoog of democratische middelen, maar door het opzetten van schijnregeringen in hun respectievelijke machtsgebieden. Ministersposten worden gebruikt als lokmiddel om loyale marionetten te plaatsen, terwijl de feitelijke macht bij de wapens blijft. In de door het leger gecontroleerde regio’s spelen oude milities, ooit tegen Bashir, nu samen met diens oude politieke netwerk dat vermomd is als civiele organisaties die zogenaamd humanitaire hulp verlenen maar vooral de oude garde vertegenwoordigen. De samenwerking met oorlogsmisdadigers bevestigt hun prioriteiten.
Aan de kant van de RSF, met zetel in Tasos, is het imago van gedeelde macht met SPLM-N en andere partijen vooral schijn. Hemedti en zijn paramilitaire strijders blijven de echte machthebbers. Deze politieke fragmentatie doet sterk denken aan situaties in Libië en Jemen, waar dergelijke tweedeling leidde tot langdurige conflicten en burgeroorlogen, mede aangewakkerd door buitenlandse inmenging.
Het verschil is dat in Soedan de machtsbasis volledig ontbreekt aan ideologische of brede maatschappelijke legitimiteit; zij rust op wankele fundamenten van financieel gewin en machtsstreven. Dit maakt het systeem kwetsbaar en instabiel, waarbij elk intern geschil of confrontatie over bronnen het hele kaartenhuis kan doen instorten. De bevolking blijft gevangen in een vicieuze cirkel van geweld en politieke onzekerheid, zonder uitzicht op echte vrede of toekomst.
De situatie in Soedan is dus geen stap naar stabiliteit maar een verder afglijden in chaos, waarin gewapende leiders hun macht veiligstellen met lege beloften. De grote verliezer blijft het Soedanese volk, dat snakt naar een authentiek bestuur en duurzame vrede.