Slowakije perkt lhbti-rechten in en zet Europese recht op tweede plan
In dit artikel:
Het Slowaakse parlement heeft met precies de benodigde 90 van de 150 stemmen een grondwetswijziging aangenomen die rechten van lhbti-personen aanzienlijk versmalt en de nationale wet boven EU-recht stelt in kwesties rond ‘nationale identiteit’. Het wetsvoorstel, ingediend door premier Robert Fico’s regering en gesteund door twaalf conservatieve oppositieleden, behaalde de vereiste drievijfdemeerderheid na eerdere uitstelronde(s).
De nieuwe tekst erkent uitsluitend twee geslachten (man en vrouw), sluit intersekse personen expliciet buiten, maakt adoptie voor lhbti’ers praktisch onmogelijk doordat alleen getrouwde wensouders in aanmerking komen (en huwelijk als unieke verbintenis tussen man en vrouw is gedefinieerd), verbiedt draagmoederschap en beperkt toegang tot abortuszorg. Ook mogen scholen kinderen alleen seksuele voorlichting geven met toestemming van ouders. Fico stelde dat de wijziging als een “dam tegen progressieve stromingen” moet dienen.
Critici, juristen en mensenrechtenorganisaties waarschuwen dat dit mogelijk slechts een begin is. Door vast te leggen dat Slowaaks recht boven EU- en internationaal recht staat bij kwesties van ‘nationale identiteit’, ontstaat volgens tegenstanders ruimte om Europese mensenrechten, onderwijs- en wetenschapsnormen te negeren. Amnesty International en de Raad van Europa hebben de maatregel scherp bekritiseerd en vergeleken met ontwikkelingen in Hongarije, waar volgens hen mensenrechten ook onder druk staan.
Het besluit valt in de bredere context van Fico’s pro-Russische, anti-Europese koers sinds zijn terugkeer als premier; eerder zijn onder meer anti-corruptiemaatregelen teruggedraaid en ngo’s en publieke omroep aan banden gelegd. Recent gingen duizenden Slowaken de straat op tegen het regeringsbeleid en bezuinigingen.