Sjors van der Panne speelt Jacques Brel in musical over zijn leven. 'We zouden vrienden kunnen zijn'
In dit artikel:
Jacques Brel blijft een muzikale kracht waarmee rekening moet worden gehouden: meer dan veertig jaar na zijn dood (1978) klinken zijn chansons als Ne me quitte pas, Voir un ami pleurer en Mon plat pays nog steeds fris en geladen. Brel brak door nadat hij de familiefabriek verliet om zijn eigen liedjes te zingen; zijn intensieve, emotionele podiumstijl — zwetend, driftig en hartstochtelijk — maakte hem tot een internationale vedette die volle zalen trok in Frankrijk, Canada, New York en Moskou. Zijn nummers kregen later nieuwe levens door vertolkingen van onder anderen Herman van Veen en Acda en De Munnik, en Engelse covers zoals If You Go Away door sterren als Frank Sinatra en Dusty Springfield vergrootten zijn bereik verder.
Het leven van Brel kende extreme wendingen: van opvolger in de kartonfabriek naar chansonnier en routinematige tourperikelen (soms tot driehonderd optredens per jaar), gevolgd door een bewuste breuk met het zingen op het hoogtepunt van zijn roem. Hij probeerde het later als film- en musicalregisseur zonder groot succes, nam vervolgens afstand van de schijnwerpers, haalde een vliegbrevet en zocht een nieuw bestaan op zee. Uiteindelijk stierf hij aan longkanker.
Nu wordt dat levensverhaal in Nederland tot toneel gebracht: de musical Brel verweeft zijn liedjes zodanig met de voorstelling dat de songs het persoonlijke verhaal inkleuren. Sjors van der Panne speelt de titelrol; producent Albert Verlinde zegt dat de keuze niet toevallig was: Van der Panne zou zowel qua stem en uiterlijk als qua intensiteit dicht bij Brel staan. Na tv-optredens van de hoofdrolspeler ontstond een run op kaartjes voor de theaters. Tijdens repetities met zes medespelers en drie muzikanten blijkt volgens verslagen hoe krachtig de Brel-emoties in de voorstelling naar voren komen.
De producent ziet spiegels met het hedendaagse publiek: veel mensen ervaren druk om volgens verwachtingen te leven, terwijl Brel juist het voorbeeld is van iemand die zijn eigen koers durfde te varen en daarop geluk vond — ook al was zijn liefdesleven ingewikkeld en egoïstisch. Van der Panne zegt geraakt te zijn door de vlam in Brels repertoire; hij wil geen imitatie neerzetten, maar een interpretatie waarin ook zijn eigen persoonlijkheid doorklinkt. Over de maatschappelijke impact van Brels muziek vertellen anekdotes genoeg: onlangs zou een taxichauffeur zijn auto hebben stilgezet om in stilte naar Ne me quitte pas te luisteren, een teken van hoe diep zijn werk nog in de Franse ziel zit.
Praktisch: de voorstelling Brel speelt in meerdere Nederlandse zalen. Enkele geplande data en locaties zijn De Tamboer in Hoogeveen (15 november), MartiniPlaza Groningen (20–21 december), De Lawei in Drachten (26 december), DNK Assen (7 januari) en De Meenthe in Steenwijk (11 maart). De musical belooft een rauwe, emotionele portrettering te worden van een artiest die in woord en muziek bleef zoeken naar intens leven — en die zijn nalatenschap nog altijd uitdaagt en raakt.