'Shutdown' dreigt Amerikaanse overheid volledig lam te leggen

dinsdag, 30 september 2025 (13:04) - VRT Nieuws

In dit artikel:

De Amerikaanse overheid dreigt vannacht deels stil te vallen als er niet op tijd een nieuw federale begrotingsakkoord ligt. Het huidige budget loopt af en zonder akkoord stoppen niet-essentiële diensten; ambtenaren, maar ook militairen en luchtverkeersleiders zouden tijdelijk geen salaris krijgen, en nationale parken en musea kunnen de deuren sluiten. Investeringsbank Goldman Sachs schat dat de economische groei voor elke week van zo’n shutdown met ongeveer 0,2 procent krimpt.

Republikeinen hebben krappe meerderheden in Huis (219–212) en Senaat (53–47), maar door de filibuster is in de Senaat 60 stemmen nodig om een begroting goed te keuren. Daardoor moeten minstens zeven Democratische senatoren met de Republikeinen stemmen om een shutdown te vermijden. De Democraten eisen verlenging van een aantal zorgsubsidies voor lage inkomens die anders dreigen weg te vallen; zonder die verlenging stijgen voor veel Amerikanen de zorgpremies stevig.

Gisteren mislukte een overleg in het Witte Huis tussen president Trump en Democratische leiders Chuck Schumer en Hakeem Jeffries. Beide partijen lijken voorlopig weinig bereid te buigen; de strategie achter shutdowns is vaak om de tegenpartij politiek pijn te doen totdat die toegeeft. Trump ziet de impasse deels als kans om onderdelen van zijn Project 2025 door te voeren, waarmee hij omvangrijke bezuinigingen en het schrappen van ‘niet-essentiële’ federale functies nastreeft. Begrotingschef Russ Vought verspreidde een memo waarin staat dat niet-essentiële diensten permanent zouden kunnen sluiten zonder akkoord.

Democratisch leider Schumer bestempelt de dreiging als bluf en een poging tot intimidatie en wees erop dat verantwoordelijkheid bij de partij ligt die Huis, Senaat en president controleert als de overheid daadwerkelijk sluit.