SGP, sluit ons dan ook maar op
In dit artikel:
Frank Mulder, journalist en ouderling in een multiculturele Utrechtse gemeente, reageert op het parlementaire debat over strafbaarstelling van onrechtmatig verblijf en op opmerkingen van christelijke Kamerleden die kerken willen vrijwaren als ze bijvoorbeeld soep uitdelen. Mulder stelt dat het hier niet om anonieme “illegalen” gaat maar om mensen uit zijn eigen geloofsgemeenschap: een Iraanse bekeerling die in een ander EU-land werd afgewezen, een Ethiopische vluchteling die haar land weer oorlogsgevaar ziet tegemoetgaan, een huisgenoot die ontvlucht is vanwege eerwraak en iemand die door familie vanwege zijn geloof wordt bedreigd. Dit zijn getraumatiseerde, hardwerkende mensen zonder verblijfsstatus.
De kern van zijn betoog is dat de staat onvermijdelijk tekortschiet en dat Nederland daarom ruimte moet behouden tussen overheid en samenleving: een grijze zone waarin kerken en burgers kunnen inspringen voor mensen die tussen wal en schip vallen. Volgens Mulder is het criminaliseren van mensen zonder papieren geen oplossing; het maakt uitzetting niet makkelijker, maar vergroot stress, depressie en sociale uitsluiting en bemoeilijkt hulpverlening door kerken. Hij benadrukt het verschil tussen het bevoegd zijn van politie om uitgeprocedeerden op te pakken en het daadwerkelijk strafrechtelijk vervolgen van verblijf zonder status — iets dat hij onnodig en schadelijk noemt.
Mulder hekelt een simplistische indeling van mensen in ‘legaal’ en ‘illegaal’ en waarschuwt tegen een blind vertrouwen in de onfeilbaarheid van de staat. Hij haalt een historisch voorbeeld aan: alleen onder een totalitaire regering werden grijze zones volledig afgeschaft (verwijzing naar 1940–1945). In de praktijk betekent hulpverlening door kerken onder meer het verbergen van onderduikers, het regelen van zwart werk, het inzamelen van geld voor huur of tandarts — dagelijkse, noodzakelijke activiteiten die niet hetzelfde zijn als criminele handelen.
Hij roept politici op meer mededogen te tonen en niet alleen te garanderen dat kerken geen boete krijgen voor het uitdelen van soep, maar te beseffen dat hardere strafbepalingen ook ouderen, vrijwilligers en hele geloofsgemeenschappen kunnen treffen. Mulder sluit met een oproep tot solidariteit: laat kerken niet buiten de gevarenzone plaatsen — of we nemen samen de risico’s, of we delen samen de last.