Schoof ziet polarisatie groeien en vraagt zich af: 'Kunnen we wel zo verder?'
In dit artikel:
Het demissionaire kabinet maakt zich zorgen over de oplopende polarisatie en de toename van bedreigingen aan het adres van politici. Premier Schoof zei op de persconferentie na de ministerraad dat intolerantie niet getolereerd mag worden en dat geweld nooit gerechtvaardigd kan zijn. Hij verwees ook naar berichten dat in Nederland sommigen de moord op de Amerikaanse politieke activist Charlie Kirk toejuichen en benadrukte dat niemand om zijn politieke opvattingen vermoord mag worden; vrijheid van meningsuiting is essentieel voor democratie.
Bedreigingen komen uit veel verschillende hoeken: dierenactivisten, jihadistische en extreem‑gesteunde groepen, georganiseerde misdaad en geradicaliseerde of verwarde individuen. Met het oog op de verkiezingen van 29 oktober neemt de spanning toe, waardoor de beveiliging van politici — maar ook van journalisten, advocaten en kunstenaars — extra aandacht krijgt van de overheid. Schoof zegt dat daar stevig op wordt ingezet.
Verschillende politici gaan anders om met het openbaar maken van bedreigingen. BBB-lijsttrekker Caroline van der Plas spreekt er gedeeltelijk over: zij kreeg recent een arson‑dreigement tegen het partijkantoor en een handgeschreven doodsbedreiging, wat haar voorzichter maakt in publieke verschijningen. Andere vertegenwoordigers houden hun maatregelen bewust stil; veel politici leven met permanente beveiliging, zoals politiebegeleiding bij openbare optredens of een draagbare alarmknop.
Schoof, die eerder bij de AIVD en als Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid werkte, raadt terughoudendheid aan over details van beveiliging omdat dat risico’s kan vergroten, maar ziet ook het belang van het af en toe openbaar maken van voorvallen als signaal naar de samenleving. Voorbeelden van vaak mitigerende beveiligingsgevallen zijn VVD‑kandidaten op congres en Kamerlid Ellian, die vanwege zijn bestrijding van georganiseerde misdaad wordt bedreigd. Voormalig minister Veldkamp kreeg persoonlijk gerichte bedreigingen en harde kritiek op zijn Gaza‑beleid; die zorgen speelden ook in de ministerraad vlak voor zijn vertrek.
Algemeen wordt vastgesteld dat bedreigingen nu vaker voorkomen dan tien jaar geleden. Terwijl Schoof waarschuwt tegen het gelijkstellen van scherpe kritiek met strafbare bedreigingen, roept hij op tot meer luisterbereidheid en bedachtzaamheid in het publieke debat om escalatie en uitsluiting tegen te gaan.