Schoof weigerde goddank die brief van negen Europese regeringsleiders te tekenen

zondag, 1 juni 2025 (09:03) - NRC Handelsblad

In dit artikel:

Het kabinet-Schoof ontving recent een brief van negen Europese regeringsleiders die rechters van het Europese Mensenrechtenhof (EMH) oproept om soepeler om te gaan met migratiezaken, omdat deze regeringen vinden dat het hof «de verkeerde mensen» beschermt. Ze willen een gesprek over de interpretatie van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), met name om de uitzetting van criminele migranten, het weigeren van asielzoekers en het beperken van familiehereniging te versoepelen. Minister Schoof weigerde gelukkig deze brief te ondertekenen, waarmee hij een aanval op de onafhankelijkheid van het hof en daarmee op de Europese rechtsorde afweerde.

Dit verzoek van de regeringen is een ongekende, politieke druk op een onafhankelijk rechterlijk orgaan dat toeziet op naleving van mensenrechtenafspraken die sinds 1950 gelden, om te voorkomen dat Europa opnieuw ontspoort in mensenrechtenschendingen. De negen regeringen, van rechts tot sociaaldemocratisch, zoeken met hun eisen overigens juridische oplossingen die vaak zelfs het EVRM overstijgen, waardoor zij onterecht rechters beschuldigen van het blokkeren van hun migratiebeleid. Als zij het niet eens zijn met de jurisprudentie, is het correcte proces het aanpassen van het verdrag, niet het ondermijnen van het hof.

Ondanks hevige discussies rond migratie is het beeld genuanceerder dan veel politici doen lijken. Europa wordt niet overspoeld; legaal binnenkomen voor vluchtelingen is zeer lastig, illegale migratie nam recent zelfs af. Tegelijk kampt Europa met een groot probleem om uitgewezen migranten daadwerkelijk het continent te laten verlaten: drie van de vier moeten formally vertrekken, maar blijven. Dit ligt vooral aan slechte samenwerking tussen EU-landen, zwakke wetgeving en het weigeren van herkomstlanden om terug te nemen, niet aan rechterlijke uitspraken.

De mensenrechten van migranten en asielzoekers staan onder druk en worden ingeperkt, maar het EMH bewaakt de wettelijke grenzen. Deze grenzen waarborgen de rechtsstaat en voorkomen willekeurige politieke maatregelen die uiteindelijk iedereen schade berokkenen, zoals voorbeelden in de VS laten zien. Schoofs weigering om de brief te ondertekenen is daarom cruciaal om de Europese rechtsorde en mensenrechten te beschermen in een tijd waarin deze onder toenemende druk staan.