Scholen gaan zelf boeken maken: 'Beter, goedkoper, en duurzamer'

In dit artikel:

De coöperatie Neon wil scholen zelf schoolboeken laten ontwikkelen zodat zij meer zeggenschap krijgen over inhoud, kosten en duurzaamheid. Initiatiefnemer Marten Blankesteijn, die eerder werkte aan digitalisering bij DPG Media en kort bij uitgever Noordhoff, wil met scholen samen digitale standaardmethodes maken die leraren eenvoudig kunnen aanpassen, aanvullen of in een andere volgorde kunnen gebruiken. Scholen kunnen er ook voor kiezen de boeken duurzaam gedrukt te krijgen.

Neon rekent erop dat eind dit jaar zo’n vijftig scholengemeenschappen deelnemen — gezamenlijk ongeveer een half miljoen leerlingen, ruwweg een vijfde van het Nederlandse basis- en voortgezet onderwijs. Op dit moment zijn twaalf gemeenschappen aangesloten met ruim 70.000 leerlingen; zij betalen 10 euro per leerling voor de ontwikkeling. Vandaag plaatst de coöperatie vacatures voor auteurs, te beginnen bij veelvoorkomende vakken zoals Nederlands en wiskunde. Neon verwacht dat de eerste boeken over ongeveer twee jaar beschikbaar zijn.

Het plan speelt in op kritiek op de huidige markt, waar drie grote uitgevers bijna driekwart van de schoolboekenmarkt beheersen en scholen weinig invloed hebben op methode-inhoud. Neon belooft ook lagere kosten: waar scholen nu zo’n 340 euro per leerling per jaar kwijt zijn aan leermiddelen, mikken de initiatiefnemers op 20–30 euro per leerling, zonder winstoogmerk. Scholen en leraren reageren enthousiast; bestuurders van onder andere de Gooise Scholen Federatie (GSF) en Quadraam noemen het een kans om leraren professionele ruimte terug te geven.

De brancheorganisatie van schoolboekenuitgevers (MEVW) is kritisch en noemt de beoogde prijs onrealistisch. Zij vraagt zich ook af of leraren binnen deelnemende gemeenschappen het nieuw ontwikkelde materiaal daadwerkelijk zullen omarmen. Neon ziet juist draagvlak en benadrukt dat keuzevrijheid voor docenten essentieel is: methodes moeten van onderop gedragen worden om te slagen.