Scheurt Zuid-Jemen zich af van Jemen? "Separatisten voelen zich sterk genoeg om stap te zetten"
In dit artikel:
De zuidelijke afscheidingsbeweging in Jemen dreigt concreet te worden: volgens VRT-journalist Majd Khalifeh is de kans reëel dat de Southern Transitional Council (STC) de onafhankelijkheid van Zuid-Jemen zal uitroepen. Al weken trekken duizenden zuidelijke Jemenieten de straat op; wat aanvankelijk als lokaal protest begon, krijgt steeds duidelijker kenmerken van een georganiseerde onafhankelijkheidsbeweging.
De STC ondersteunt de demonstraties en beheerst inmiddels grote delen van Aden, meerdere zuidelijke gouvernoraten en strategische olievelden in Shabwa en Hadramaut. Ook valt binnen het door de STC geclaimde gebied de zeestraat Bab el‑Mandeb, een cruciale scheepvaartroute waar ongeveer 10% van de wereldvloot langs vaart en veel olie- en gasstromen richting Europa passeren — wat de internationale belangen in de regio versterkt.
Historisch gezien bestond het huidige Jemen tot 1990 uit twee erkende staten: in het noorden de Arabische Republiek Jemen, in het zuiden de socialistische Democratische Volksrepubliek Jemen met Aden als hoofdstad. De fusie tot één Republiek Jemen verliep stroef en leidde in 1994 tot een korte oorlog; veel zuiderlingen voelen sindsdien politieke en economische achterstelling. De huidige zuidelijke beweging streeft ernaar die oude staat te herstellen; Khalifeh zegt dat de term 'separatisten' daardoor tekortschiet en spreekt van een nationalistische poging tot terugkeer naar de oude grenzen.
De opmars van de STC verandert de dynamiek van het Jemenitische conflict: waar meestal wordt gedacht in termen van regering (gesteund door Saudi-Arabië) tegen Houthi's (gesteund door Iran), ontstaat nu een driedeling. Ironisch genoeg zijn regering en Houthi's het eens over één punt: beiden verzetten zich tegen een opsplitsing van Jemen, wat kan leiden tot ongebruikelijke samenwerkingen ondanks diep wantrouwen. Buitenlandse spelers spelen een cruciale rol: de VAE heeft geïnvesteerd in de STC en ziet hen als partner, terwijl Saudi-Arabië hamert op eenheid om regionale stabiliteit te bewaren.
Of een levensvatbare, onafhankelijke Zuid-Jemen echt mogelijk is, blijft onzeker — veel hangt af van binnenlandse verhoudingen en externe invloed.