Schermtijd | AI-model Sora 2 laat overleden beroemdheden gekste dingen doen
In dit artikel:
Techcolumnist Rutger Otto schrijft in Schermtijd over hoe het nieuwe AI-model Sora 2 van OpenAI overleden beroemdheden weer “tot leven” brengt in virale nepvideo’s. Sinds de app in de Verenigde Staten beschikbaar is, verschijnen er laagdrempelig gemaakte filmpjes waarin onder meer Stephen Hawking, Martin Luther King en Albert Einstein in absurdistische scènes optreden — en waarin ook films met de overleden komiek Robin Williams circuleren, tot groot verdriet van diens dochter Zelda Williams.
Sora 2 maakt het voor gewone gebruikers eenvoudig om overtuigende videomanipulaties te produceren, wat niet alleen pijn doet bij nabestaanden maar ook de deur wijdt openzet voor misinformatie. Bekende gezichten worden routinematig misbruikt; eerder waarschuwde actrice Scarlett Johansson al toen haar beeltenis in een manipulatie met antisemitische context werd gebruikt. OpenAI heeft wel cursorische blokkades ingebouwd, maar in de praktijk blijken die onvoldoende: ook CEO Sam Altman duikt als slachtoffer van zijn eigen systeem op in satirische filmpjes.
OpenAI zegt Sora 2 op basis van feedback aan te passen en verwacht dat rechthebbenden voortaan bezwaar kunnen maken tegen het gebruik van hun intellectuele eigendom. Otto betoogt dat die reactieve aanpak problematisch is: de gelijkenis van bekende personen zit al in trainingsdata en zodra filmpjes zijn gemaakt is de schade vaak al geleden. Arjen Lubach’s vergelijking — een huis dat leeggeroofd is met daarna een briefje “laat het volgende keer weten” — illustreert volgens Otto de beperkte controle van beroemdheden en makers over hun beeld.
Otto waarschuwt voor de bredere consequenties: realistische deepfakes vergroten de kans op reputatieschade en nepnieuws en tonen dat technische filters alleen niet volstaan. Vooruitkijkend zijn meer proactieve maatregelen wenselijk, zoals opt-out-regelingen voor gezichten, strengere toegangscontrole en regelgeving rondom trainingdata en aansprakelijkheid. Otto nodigt lezers uit te reageren op de ontwikkeling en sluit af met een verwijzing naar een eerder stuk over filmen met brilcamera’s.