Scheepsbouwer Damen sluisde 'illegaal' 55 miljoen euro weg, zegt de Roemeense overheid
In dit artikel:
De Roemeense staat verwijt de Nederlandse scheepsbouwer Damen Shipyards dat het door ‘onwettige, georkestreerde operaties’ de Mangalia-werf aan de Zwarte Zee failliet heeft doen gaan. Damen, dat sinds 2017 voor 49 procent eigenaar is van deze werf waar de Roemeense staat via een staatsbedrijf 51 procent bezit, zou tussen 2021 en 2024 voor zo’n 55 miljoen euro aan illegale transacties hebben verricht. Volgens Roemeense autoriteiten heeft Damen kunstmatig schulden opgeblazen door eigen dochterbedrijven in te huren voor diensten die nauwelijks werden uitgevoerd, waardoor de werf financieel wurgt en uiteindelijk failliet verklaard kon worden. Deze schulden maakten Damen de grootste schuldeiser van de werf, waarmee het de afwikkeling van het faillissement naar eigen hand kon zetten.
Damen ontkent overtredingen en stelt dat de jaarrekeningen jaarlijks door accountants zijn goedgekeurd. Het conflict escaleert mede door een wetswijziging in Roemenië in 2023 die constructies als die waarbij Damen, ondanks een minderheidsbelang, het management voerde, verbiedt om corruptie te voorkomen. Damen spande zelf in april 2024 een rechtszaak aan tegen de Roemeense staat wegens contractbreuk en eist 470 miljoen euro aan terugbetalingen en compensatie.
De ruim duizend werknemers op de werf zitten inmiddels al meer dan een jaar technisch werkloos thuis; ze ontvangen slechts ongeveer dertig procent van hun loon bij sporadisch reparatiewerk. De vakbond riep de Nederlandse ambassade op om druk uit te oefenen op Damen, maar die distantieert zich van het conflict. De zaak speelt in een bredere context van financiële problemen bij Damen, dat recent 270 miljoen euro staatssteun kreeg van Nederland om te blijven voortbestaan na vertragingen bij een Duits marineschepenproject. Tevens wordt Damen vervolgd door het Nederlandse Openbaar Ministerie wegens ernstige verdenkingen zoals omkoping en witwassen, met een rechtszaak gepland aan het eind van 2024.
De situatie in Mangalia symboliseert de verstrengeling van juridische, politieke en financiële belangen, waarbij werknemers de dupe zijn van een patstelling tussen een multinationale onderneming en de Roemeense overheid. De komende juridische procedures en het uitgebreide onderzoek door Follow the Money beloven meer helderheid te bieden over de omvang en impact van dit conflict.