Schandalige RTL-debatopzet bewijst: de media bepalen wie meetelt, niet de kiezer
In dit artikel:
Gisterenavond in het RTL-debat werden de spelregels van de politieke mediawereld scherp zichtbaar: zes partijen, geselecteerd op basis van peilingen, kregen prime time; Joost Eerdmans (JA21) en Henri Bontenbal (CDA) moesten echter vijftig minuten wachten voordat zij in beeld kwamen. Volgens politiek commentator Victor Vlam was dat funest voor het bereik: “Eén deel van de kijkers is dan al naar bed of weggezapt.”
De kern van de kritiek van het artikel is dat die late spreektijd geen toevallige planningsfout was, maar een bewuste uitkomst van een gesloten systeem waarin peilingen, redacties en gevestigde partijen elkaar versterken. Peilers bepalen wie als “groot” geldt; media gebruiken diezelfde peilingen om te besluiten wie wordt uitgenodigd; en die zichtbaarheid voert vervolgens weer de peilingen aan — een cirkel die de status quo bestendigt en nieuwkomers of kritiekzwaardere partijen marginaliseert.
Als gevolg daarvan zouden stemmen en thema’s die een groot deel van het electoraat aanspreken — migratie, veiligheid, boerenbelangen, woningtekorten, energieprijzen — structureel later of helemaal niet aan bod komen op de grootste zenders. Partijen als FVD, JA21, BBB en SGP werden in sommige gevallen helemaal uitgesloten, waardoor hun boodschap uit prime time blijft. Het artikel stelt dat de media daarmee niet neutraal optreden, maar een dubbele rol vervullen: scheidsrechter en deelnemer die de regels en de agenda bepaalt.
Ook wordt gesuggereerd dat die selectie politiek gestuurd kan zijn: bepaalde lijsttrekkers (in het stuk valt de naam Jetten) kregen eerder de kans te debatteren met prominente tegenstanders (Timmermans), wat volgens de auteur aangeeft voor wie de media een voorkeur hebben. De bredere consequentie is groeiende politieke onvrede en apathie; veel kiezers haken af omdat debatten een toneelstuk geworden zijn in plaats van een inhoudelijke confrontatie over concrete problemen.
Het artikel eindigt met een oproep aan kiezers: niet alleen online klagen, maar bij de stembus een signaal afgeven tegen het vermeende mediakartel, zodat de huidige macht van redacties en peilingen om wie “relevant” is, doorbroken wordt. Volgens de auteur was gisteren geen echt debat maar een les in framing — en zolang dat niet verandert, zullen bepaalde stemmen te laat of helemaal niet gehoord worden.